Все новости

Быйылгы “Библионочь” Дьиэ кэргэн сылынан “Читаем всей семьей” диэн тосхоллоох ыытылынна.

Бү күн СӨ Национальнай бибилэтиэкэтигэр күнүскүттэн киэһэ хойукка диэри  кэрэхсэбиллээх көрсүһүүлэр, өйү сайыннарар араас оонньуулар, билиини тургутар күрэхтэһиилэр, сатабылга уһуйар маастар-кылаастар ыытылыннылар.

Оруобуна бу күн “Тотальный диктант” күнэ түбэһэн, бастаан бэйэни бэрэбиэркэлэнэ таарыйа, нууччалыы таба суруйуу аахсыйатыгар кыттыстылар. 

Икки былаһаакканан барыта 60-тан тахса киһи дьыктаан суруйда. “Дорогой дневник” диэн наһаа ыарахана суох тиэкиһи хоһоонньут Ирина Курилюк-Ирэн Дрозд уонна ХИФУ филологическай факультетын преподавателэ Аммосова Анастасия Алексеева дорҕоонноохтук аахтылар.

Хайдах суруйбуттарын муус устар 25 күнүгэр totaldict.ru. сигэнэн киирэн көрүөхтэрин сөп.

Дьэ, онтон үөрүүлээх быһыыга-майгыга 2023 сыл түмүгүнэн Национальнай бибилэтиэкэ бастыҥ ааҕааччыларын чиэстээтилэр. Дириэктэри солбуйааччы  Светлана Попова наҕараадалаата.

 35-тэригэр диэри саастаах ыччакка Айыына Афанасьева, улахан дьоҥҥо Васильев Юрий Титович, дьиэ кэргэттэргэ Ирина Николаевна уонна Иван Иванович Каженкиннар ааттаннылар. Электроннай бибилэтиэкэбит пуондатыттан СӨ наукаларын академиятын үлэһитэ Варвара Васильевна Филиппова  2179, оттон «Литрес»-тэн Галина Ивановна Адамова 256 кинигэни онлайн аахпыттара бигэргэннэ. ЭБ өҥөтүнэн барылардааҕар үгүстүк Үөһээ Бүлүүттэн Мария Пантелеймоновна Егорова туһанарын тус кэбиниэтин көҕүнэн быһаардылар. Бэйэбит үлэһиттэрбититтэн Елена Валентиновна Хосоева уонна Валентина Викторовна Гуляева бастыҥ ааҕааччыларынан бэлиэтэннилэр.

Бу күн «Семейная книжная реликвия» куонкурус түмүгүн таһаардылар. Сэттэ улуустан уонна Дьокуускайтан барыта 18 кыттааччы  кэриэс мал кэриэтэ күндүтүк саныыр уонна сыаналыыр кинигэлэрин билиһиннэрдилэр.

-Мин бэйэм төрдүм Орто Халыма. Былыр онно сахалар хантан кэлиэхтэрэй? Мантан үтүрүллэн бардахтара дии.  Хаҥаластар тиийэн, билигин I уонна II Хаҥалас нэһилиэктэрэ  баар.  Ол сахалара биһиги, Варлаам ыччаттара, буолабыт. Төрдүбүтүн, төрүччүбүтүн билээри, архыыбы хасыһан, син элбэх матырыйаалы булбуппут. Онтукабытынан 2019 сыллаахха архыыптар ыыппыт күрэхтэһиилэригэр иккистээн турабыт. Онтон кынаттанан, кыыспын кытта бэлэмнээн, 2022 сыллаахха “Варлаам ыччаттара” диэн кинигэни бэчээттэппиппит. Онтукабыт биһиги аймахха саамай күндү мал буолла. Бу удьуор утум кинигэтэ көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэн иһиэ буоллаҕа дии, - диэн санаатын үллэһиннэ Татьяна Васильевна Гуляева.

СӨ үтүөлээх учуутала Розалия Иннокентьевна Попова ытыс саҕа миниатюрнай кинигэлэри мунньарын кэпсээтэ. Кини дьонуттан тиксибит патефонун илдьэ кэлэн тыаһаппыта, иһирэх түгэни ураты истиҥ эйгэлээн биэрдэ, киэргэттэ.

Дьүүллүүр сүбэ быһаарыытынан, ыччакка Оҕотоойоп олоҥхотуттан быһа тардан толорбут, “Элэс Боотур” кинигэ кинилэргэ ураты суолтатын сырдаппыт Айтал Необутов (Дьокуускай) бастаата, II м – Ирена Кардашевская (Ороһу, Үөһээ Бүлүү) , III  м – Аня Яковлева (Элгээйи, Сунтаар).

  Улахан дьоҥҥо куорат олохтоохторо миэстэлэстилэр: I степеннээх Диплому тутта – Розалия Попова. Горькай "Мать" кинигэтэ  тоҕо киниэхэ күндүтүн сэһэргээбит Любовь Петросян иккистээтэ, Евдокия Бочкарева үһүстээтэ. Кыттыбыттарга  барыларыгар - Туоһу сурук.

Бибилэтиэкэ үлэһитэ Туйаара Готовцева бэлэмнээбит “Саамай, саамай...” диэн быыстапката дьон болҕомтотун тарта. Холобура, Национальнай бибилэтиэкэ “саамай ыарахан” кинигэтэ 6.5 кг ыйааһыннаах эбит. “Саамай төкүнүк” быһыылаах –  Эдьиий Дора туһунан Огдо суруйбут кинигэтэ. “Саамай мааны” - Августина Филиппова күлүмүрдүүр таастаах, атлас таҥас хахтаах фотоальбома.

Суруйааччылар сөбүлүүр аһылыктарынан менюлаах литературнай кафены ким да тумнан ааспата. Биир бэйэм Пушкин сүбүөкүлэлээх, хортуоппуйдаах, оҕурсуулаах рулетын атыылаһан амсайдым, амтаныттан астынным. Аны, көрдөрүүгэ турбут бүлүүдэлэри киэһэтин аукциоҥҥа оонньоттулар. Бибилэтиэкэ үлэһитэ Туйаара Сокорутова бэркэ угуйуктаан, барыта барда, киирбит үп көмөҕө ананна.

Быраас идэлээх оҕо суруйааччыта Лидия Тарасова кэнники кэмҥэ кинигэтэ элбээтэ. Олортон биирдэстэрэ – “Невероятная история Кындыкан”. Бу остуоруйатынан Саха тыйаатырын “Күн оҕолоро” устуудьуйата (сал. Нь. Шадрина, реж. С.Горохова) испэктээк туруораннар, былырыын  Санкт-Петербурга баран, "Призвание- артист" куонкуруска бастаан кэлбиттэрэ https://blogi.nlrs.ru/93902/111390. 

Лидия Андреевна төрөппүтэргэ сүбэлээтэ: “Оҕо төрөппүтүҥ үтүктэр. Бэйэҕит төлөпүөнтэн тутулуктаах буоллаххытына, оҕоттон ааҕары ирдээмэҥ даҕаны. Холобур буолуохтааххыт. Тэҥҥэ ааҕыҥ, ол үөрүйэҕи дьиэҕитигэр олохтооҥ”, - диэн.

Бу “Библионочь” сүрүн түгэнинэн сценарист Мария Находкина кэлэн ыалдьыттаабыта буолла. Кини суруйбут “Карина” киинэтэ билигин Арассыыйа прокатыгар кытта тахсан эрэр. Көрбүт эрэ барыта биһирээтэ.

  Биир бэйэм бу көрсүһүүттэн Мария артыыс, киносценарист, суруйааччы Илья Находкин сиэнэ буоларын саҥа биллим. Кини оҕо сылдьан, эһэтин кинигэтин ыскааптан булан ылан баран, бэйэтин араспаанньатын көрөн соһуйбутун, ол аптаах түгэн кинини суруйар идэҕэ туһаайбытын сэһэргээтэ.  “Каринаны кытта мин бэйэм хаһан да көрсүбэтэҕим. Тоҕо? Айбыт дьоруойбун илэ баар киһи уобараһа сабарыйыа диэн көҥөнөн”, – диэтэ айар киһи сиэринэн. Кини куоракка улааппыт буолан, сценарийын барытын нууччалыы суруйарын, атын дьон оруолларын саҥаларын тылбаастаан биэрэллэр эбит. Сиһилии  интервьютун   https://new.nlrs.ru/news/12983 ааҕыҥ.

Өссө биир кэрэхсэбиллээх көрсүһүү историческай саалаҕа буолла.  Ньурба улууһун Түмүк нэһилиэгин олохтооҕо Дария Федоровна Яковлеваны кытта. Кини 10 оҕолоох Дьоруой Ийэ. Улахан дьиэ кэргэммин диэбэккэ, аһыныгас санаалаах Айыы Далбар Хотуна өссө 5 кырдьаҕаһы, ырааҕынан аймахтарын, бэйэтигэр ылан ииппит. Ол түбүгүттэн ордон,  40-ча сыл алын кылаастарга  учууталлыыр. Дьэ, чахчы, барыбытыгар холобур буолар Ийэ!

Маннык үтүөкэн Ийэ оҕолоро бары дьоһун дьон буола улааппыттарын суруналыыс Прокопий Иванов суруйан турар: бастакы уол Николай ФСБ-га өр сылларга үлэлээн баран, билигин ХИФУ-га куттал суох буолуутугар проректор. Федор - "Сэттэ" тутуу  тэрилтэтин салайааччыта. Валентина -  биология наукатын хандьыдаата , АГАТУ преподавателэ. Дмитрий  геолог идэлээх, Накыын алмааһын бэтэрээнэ. Владимир Накыыҥҥа күндү металларга хонтурулуордуур. Елена – Саха уонна Олоҥхо тыйаатырдарын артыыската. Юрий –  тутааччы-технолог. Айыына – быраас, психонарколог. Артем – урбаанньыт.  Егор -  ГИБДД управлениетын отделын начаалынньыгын солбуйааччыта.

Яковлевтар тустарынан сиһилии манна https://www.sakhaparliament.ru/obshchestvo/7728-2021-08-16-02-14-02. кэпсэнэр.

Кинигэ атыытын “Айар” издательство тэрийдэ. Анисия Неустроева бэчээт кыһата таһаарбыт остуол оонньууларын  билиһиннэрдэ.

Быйыл элбэх киһи сэҥээриитин ылбыт "Слово пацана: кровь на асфальте" киинэ туһунан психолог Надежда Васильевалыын ырыттылар. Тус санаалары этии кэнниттэн, уопсай биир түмүккэ кэллилэр: маннык киинэлэри улаатан эрэр оҕолортон кистиир, буойар-бобор сыыһа, олох түктэри өрүттэрин бэйэлэрин уопуттарыгар буолбакка, айымньыттан билэн өйдүүллэрэ ордук диэн.

Ыччаты тыйаатыр ускуустубатыгар  уһуйааччы Андрей Адамов чуолкайдык саҥарарга  дьарыктаата. Онно  сылдьыбыт эрэ бары олус дуоһуйан: "Өссө уһун бириэмэни анаабыттара буоллар..." - дэстилэр.

“Библионочь” аахсыйатыгар  кэлбиттэр өрөбүл  күннэрин олус туһалаахтык атаардылар: юристартан босхо консультация ылан, Пушкин каартатын оҥорторон,  сюцай ньыматынан төрөөбүт күннэрин-сылларын аахтаран, квиз оонньоон,  50-70-с сылларга саха остуоруйаларынан  тахсыбыт мультиктары диафильмынан , 33-с, 3-с оскуолалар театральнай устуудьуйаларын литературнай-музыкальнай дьүһүйүүлэрин кэрэхсии көрөн, бэйэлэрин мэтириэттэрин уруһуйдатан, маастар-кылаастарга дьарыктанан.

Аны кэлэр “Библионочька” булгуччу сылдьаарыҥ. Онно “ҺӨҔҮҤ: хоһоонунан хоһуйуу” видеопоэзия күрэҕин түмүгүн таһаарыахпыт.  Үлэлэри ыам ыйын 5 күнүгэр диэри тутабыт. Куонкурус балаһыанньата: https://blogi.nlrs.ru/93902/117746

Көрсүөххэ диэри, көхтөөх доҕотторбут!