Мунньахха СӨ Арктика сайдыытыгар уонна хотугу норуоттар дьыалаларыгар миниистири солбуйааччы Михаил Погадаев, ХИФУ наукаҕа уонна инновацияҕа проректора Юрий Данилов, Нуучча географическай уопсастыбатын толорооччу дириэктэрэ Дмитрий Соловьев, Арассыыйа наукатын академиятын аҕыйах ахсааннаах норуоттарын кыһалҕаларын уонна гуманитарнай чинчийии институтун үлэһитэ, историческай наука кандидата Александр Сулейманов, Абый улууһун баһылыгын бастакы солбуйааччы Владимир Слепцов, Муома улууһун баһылыга Иван Павлов уо.д.а. кытыннылар.
Ил Түмэн аҕыйах ахсааннаах төрүт норуоттарын уонна Арктика дьыалаларыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Елена Голомарева Уһук Хоту уонна онно тэҥнээх сирдэри быһаарар критерийдэри оҥоруу сүнньүнэн Уһук Илини уонна Арктиканы сайыннарыы министиэристибэтин кытары күүстээх үлэ күүтэрин бэлиэтээтэ.
Александр Сулейманов эппитинэн, оҥоһуллуохтаах критерийдэр үгүс боппуруостары учуоттуохтаах. “Бу үлэҕэ наука бэрэстэбиитэллэрэ көхтөөхтүк кыттыахтаахтар, ону сэргэ 80-90 сс.ССРС науката хотугу сири оройуоннааһыныгар үлэлэспит учуонайдар уопуттарын туһаныахтаахпыт”, -- диэтэ. Оччолорго ыытыллыбыт үлэҕэ физико-географическай, килиимэт, мэдэссиинэ уонна сири баһылааһын, суол-иис хаартата суолтаҕа ылыллыбытын тоһоҕолоон бэлиэтээтэ.
Кини “уустук услуобуйаҕа олох” диэн өйдөбүлү туһанан критерийдэри оҥоруохха сөбүн туһунан санаатын эттэ. “Бу өйдөбүлгэ салгын намыһах температуратын орто көрдөрүүтэ киириэхтээх. Мантан сиэттэрэн олохтоох нэһилиэнньэ олоҕун усулуобуйата тахсар: коммунальнай өҥө оҥоһуллуута, тыа хаһаайыстыбатын бородууксуйатын оҥорон таһаарыы уустуга уонна да атын көрдөрүүлэр”, -- диэтэ.
П.И.Мельников аатынан ирбэт тоҥу чинчийэр институт научнай үлэһитэ Розалия Иванова 1999-2004 сс. бырабыыталыстыба иһинэн үлэлээбит оробуйочай бөлөх үлэтин түмүгүн кэпсээтэ. “Олорорго көрсүллэр уустуктарынан уонна килиимэтинэн уопсайа 40 критерийдэр быһаарыллыбыттара. Үлэ түмүгэр тахсыбыт кинигэнэн Ирбэт тоҥу чинчийэр институт «Мерзлотные ландшафты Якутии» диэн саҥа хаарта оҥорбута. Онно Саха сирин оройуоннарын сирдэрин-уоттарын туһунан сиһилии суруллубута”, -- диэн иһитиннэрдэ.
Оробуочай мунньахха киирбит этиилэр РФ Уһук Илини уонна Арктиканы сайыннарыы миниистиэристибэтигэр ыытыллыахтара.
Ил Түмэн пресс-сулууспатын матырыйаалынан.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
