Бэлиэ күн

  2012  сыллаахха Дьокуускай дьаһалтата элбэх оҕолоох ыалларга Намныыр суол 17-с килэмиэтиригэр учаастактары босхо түҥэтэлээбитэ. Былырыын бу Севернай микрооройуоҥҥа уот тардыллан, бу саас суол оҥоһуллан, билигин гаас ситимин тардан саҕалаабыт буолан, дьэ, тутуу күүскэ баран эрэр. Биэс оҕолоох Давыдовтар дьиэ кэргэн манна олохсуйбуттара 4-5 сыл буолла.

   -- Куораттан төһө да тэйиччи буоллар, кэтэх дьиэҕэ олорор баҕаттан ол ырааҕар кыһаммаппын. Улахан кыыс Софья күн аайы 6 чааска туран, Дьокуускай биир түгэҕэр баар “Ивушка” дьыссаатыгар барар, -- диэн кэпсээнин саҕалыыр эдэркээн ийэ Алена Давыдова. -- Ол оннугар туспа тэлгэһэлээх үчүгэйэ сүр, оҕолор көҥүл көччүйэллэр, күнү быһа оонньууллар. Былаан быһыытынан, 2025 сылга манна оскуола уонна оҕо саада тутуллуохтаах. Оччоҕо букатын абыранабыт.

  --Игирэ кыргыттардааххыт дуо?

   -- Виктория уонна Ева диэннэр. 3 саастаахтар. “Двойняшкалар” буолан, бэйэ-бэйэлэригэр дьүһүннүүн да, майгылыын да маарыннаабаттар. Ева бытаан, холку, оттон Виктория олох биир сиргэ таба олорбот тэтиэнэх.   

 --Улахан уолаттар ханна үөрэнэллэр?

 -- Кэргэним Андрей бырааттарын бэйэбитигэр ылбыппыт. Никита 14 саастаах, Костя бэсиһи бүтэрдэ. Чугастыы Жатайга үөрэнэллэр. Уолаттарым көмө бөҕөлөр. Иһити дьуһуурустубанан сууйаллар, Викториялаах Еваны көрсөллөр. Кэргэним өрөбүлүгэр дьиэ үлэтин бэйэтэ оҥорор, миигин сынньатар.

--Маладьыас киһи эбит. Тугу үлэлиир дуо?

--Кини төлөпүөн, ноутбук, көмпүүтэр өрөмүөннээччи буолан, төттөрүтүн, бу хааччахтааһын кэмигэр сакааһа хаһааҥҥытааҕар да элбэх. Бары онлайн үөрэнэр-үлэлиир буоланнар, алдьаммыт тиэхиньикэ бөҕөтүн оҥортороллор. Онон хамнаһа быстыбата. Бэйэм эмиэ харчылаһаары, дьүөгэбин кытта онлайн-куурус ыытан боруобалаан эрэбит. 6-10 саастаах оҕолорго. Мин түргэнник ааҕыыга дьарыктыыбын, дьүөгэм -- ахсааҥҥа. 24 хонуктаах, төлөбүрэ -- 2500 солкуобай. Саҥа саҕаалабыт буолан, сыанабыт чэпчэки. 

--Идэҕинэн учууталгын дуо?

--Бастаан саха тылын, онтон логопед үөрэҕин бүтэрбитим. Түргэнник ааҕыыга анал кууруһу ааспытым. Онон репетитор быһыытынан оҕолору бэлэмниир кыахтаахпын. Баҕа санаам – финнэр курдук, оҕону биир халыыпка киллэрбэккэ, күһэйбэккэ, толору көҥүлү биэрэн, сыана эҥин туруорбакка, бэйэтин баҕатын уһугуннаран үөрэтэр киини арыйыы.

--Бэйэҥ оҕолоргун оччоҕо эбии дьарыктыыгын аҕай дуо?

--Наһаа истигэн, миэхэ табыгастаах (“удобный ребенок”), аһары бэрээдэктээх оҕолору иитэргэ соруммаппын.  Бэйэлэрин айылгыларынан, хайдах баалларынан сылдьан сайдалларыгар усулуобуйаны тэрийэбин. Сыыйа кэтээн көрүөм, ким туохха дьоҕурдааҕын. Үөрэххэ баҕаларын модьуйан-мөҕөн буолбакка, “миэхэ бу наада” диэн санааҕа тиэрдэн өйдөтөбүн. Холобура, Софья: “Улааттахпына Москваҕа олоруом уонна блогер буолуом”, --диир. Ону мин: “Онно элбэх харчы наада. Уонна блогер киэҥ билиилээх буолуохтаах. Ол туһуттан хайыахтааххыный?” – диэн ыйытабын. Кыыһым: “Элбэҕи ааҕыахтаахпын уонна үчүгэйдик үөрэниэхтээхпин”, – диэн хардарар.

-- Онлайн үөрэҕи, үлэни биһирээтиҥ?

-- Оҕолор оскуолаларын, уһуйааннарын ахталлар. Кэлэктиипкэ наадыйаллар. Оҕо уопсастыба ортотугар улаатыахтаах, дьону кытта алтыһан сайдыахтаах, социализацияны ааһыахтаах.  Ол эрээри сотору сыыйа итинник онлайн киэптээх үлэ, үөрэх олохпутугар киирэрэ чахчы. Билиҥҥи олох ирдэбилэ. Бу саҕалааһын эрэ буоллаҕа дии. Балаһыанньа күһэйэн, маҕаһыыннар начаас интэриниэтинэн, инстаграмынан атыыга көстүлэр буолбаат? Оннооҕор урут блогердары күлэр дьон билигин бэйэлэрэ социальнай ситимтэн тахсыбат, онтон хамнастанан олорор буолбуттар. Мин эмэ оҕону аахтарыы, иитии, “финансовая грамотность” диэҥҥэ уһуйуу туһунан постары төрөппүттэргэ анаан таһааран эрэбин. Уопсайынан, билигин хайаан да тэрилтэҕэ үлэлээн хамнастанаҕын диэн буолбатах, социальнай ситимнэр нөҥүө бэйэҥ сатабылгын, билиигин  харчыгы кубулутар кыах баар буолла. Уонна соннук ньыманан, дьиэттэн тахсыбакка да, араас үөрэххэ, маастар-кылаастарга, куурустарга уһуйуллуохха сөп.

--Аныгы ийэлэр, күннээҕи кыһалҕаҕа кыһарыйтарбакка, дьиэ үлэтин сөпкө аттаран, быыс булан, бэйэҕитин сайыннараргыт, сөбүлүүр дьарыккытынан үлүһүйэргит хайҕаллаах. Алена, эйигин бүгүҥҥү Дьиэ кэргэн, таптал уонна бэриниилээх буолуу күнүнэн эҕэрдэлиибин.  Тэлэгэһэҕит куруук бу курдук оҕо дьоллоох күлүүтүнэн туола турдун!