Улуус историятын кутурҕаннаах кэрчигин туһунан өйдөбүлү ыччакка табатык тиэрдэр, өлбүттэри кэриэстиир, кинилэри үйэтитэр сыалтан, 1990-с сыллартан күһүн ахсын Көһөрүллүүгэ анаммыт дьаһаллар тэриллэр үгэстэрэ олохсуйбута. 2002 сыллаахха улуус оччолорго баһылыга Иннокентий Аммосов дьаһалынан, 1942 сыллаахха көһөрүллүбүт холкуостаахтары тиэммит бастакы баарса Аллараа Бэстээхтэн хоту аттаммыт күнэ – балаҕан ыйын 19 күнэ Кэриэстэбил күнүнэн биллэриллибитэ.
Кэриэстэбил миитинэ
Быйыл, Көһөрүллүү 80 сылыгар анаммыт Кэриэстэбил күнүн көрсөр тэрээһин анал бырагыраама быһыытынан, бары нэһилиэктэри итиэннэ Кэбээйи, Эдьигээн уонна Булуҥ улуустарын хабан ыытылынна.
Балаҕан ыйын 19 күнүгэр сарсыарда 10 чаастан улуус киинигэр Көһөрүллүү мемориалыгар Кутурҕан миитинэ буолла. Улуус баһылыга Степан Саргыдаев, дьокутааттар улуустааҕы сэбиэттэрин бэрэссэдээтэлэ Афанасий Захаров, Ил Түмэн дьокутаата Павел Пинигин ыччаттарга туһаайан бу ытык күн суолтатын туһунан эттилэр, Эдьигээн эбэҥки национальнай улууһун баһылыга Василий Сорокин Эдьигээҥҥэ ыытыллар үйэтитии үлэтин туһунан билиһиннэрдэ. С.А. Новгородов аатынан Чурапчы орто оскуолатын үөрэнээччилэрэ «Үрүҥ туруйа» литературнай дьүһүйүүнү туруордулар.
Миитиҥҥэ кэлбит дьоннор мемориалга тыыннаах сибэкки дьөрбөтүн уурдулар. Көһөрүллүүгэ сылдьыбыт нэһилиэктэр бэрэстэбиитэллэрэ ол тыйыс кэмҥэ толук буолбут биир дойдулаахтарын кэриэстээн, мемориалы тула оҥоһуллубут, көһөрүллүбүт 41 холкуоска анаммыт өйдөбүнньүктэргэ алаастарын буорун куттулар.
Мусуойдарга
Миитин кыттыылаахтара икки бөлөххө арахсан, сорохторо А.А.Саввин аатынан История уонна этнография улуустааҕы мусуойугар партийнай салайааччы, норуот хаһаайыстыбатын үтүөлээх үлэһитэ, Чурапчы улууһун Бочуоттаах олохтооҕо, сыыһа уураах көтүрүллүүтүгэр биир бастакынан үлэлэспит Агафия Птицынаҕа анаммыт быыстапкаҕа сырыттылар. Агафия Семеновна бииргэ төрөөбүттэрэ уонна бииргэ үлэлээбит кэллиэгэлэрэ иһирэх ахтыыны оҥордулар.
Хатылытааҕы Көһөрүллүү мусуойугар туспа бырагырааманан боччумнаах дьаһал тэрилиннэ, мусуойу төрүттээбит Дмитрий Чечебутов, мусуой сэбиэдиссэйэ Марфа Чичигинарова араас улуустартан кэлбит ыалдьыттарга көһөрүллүү туһунан кэпсээтилэр, саҥа чахчылары билиһиннэрдилэр.
Уопсастыбаннас мунньаҕа
«Айылгы» норуот айымньытын дьиэтигэр баар А.П.Мунхалов аатынан хартыына галереятыгар худуоһунньук, фотограф Григорий Турантаев Көһөрүллүү тиэмэтигэр анаммыт хартыыналарын уонна Көһөрүллүү кыттыылаахтарын, араас сылларга ыытыллыбыт Кэриэстэбил күннэрин үйэтиппит хаартыскаларын быыстапката буолла.
Күнүстэн киэһэ улахан саалаҕа тэриллибит уопсастыбаннас мунньаҕар Чурапчы улууһун баһылыга Степан Саргыдаев, улуус дьокутааттарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Афанасий Захаров, Эдьигээн эбэҥки национальнай улууһун баһылыга Василий Сорокин, Ил Түмэн дьокутааттара Михаил Гуляев, Павел Пинигин, Семен Никитин, өрөспүүбүлүкэ Ытык сүбэтин бэрэссэдээтэлэ Люлия Григорьева, Көһөрүллүү кыттыылаахтара уонна кинилэр оҕолоро, сиэннэрэ, улуус олохтоохторо кыттыыны ыллылар.
Улуус баһылыга Степан Саргыдаев Көһөрүллүү 80 сылынан ыытыллыбыт үлэни-хамнаһы сырдатта. Иитэр-үөрэтэр үлэ бэтэрээнэ Евдокия Захароваҕа, 2013-2022 сс. Хатылы нэһилиэгэр баһылыктаабыт Ульяна Атласоваҕа «Чурапчы улууһун бочуоттаах олохтооҕо» дастабырыанньалары, «Чурапчы көһөрүллүүтүн 80 сыла» бэлиэни Көһөрүллүү кыттыылаахтарыгар уонна үйэтитиигэ үлэлиир дьоҥҥо, ол иһигэр Василий Дьячковскайга, Дмитрий Чечебутовка, Иннокентий Аммосовка, Людмила Ефремоваҕа, Терентий Кардашевскайга уо.д.а. туттарда.
89 саастаах ытык кырдьаҕас Евдокия Константинова чурапчылары Эдьигээҥҥэ хайдах көрсүбүттэрин, онно хайдах олорбуттарын туһунан уйадыйа кэпсээтэ уонна мунньах кыттыылаахтарыгар аҕалбыт кэһиитин, дьуухала балыгы, амсатта.
Биир бэлиэ дьаһалынан Чурапчы улууһын баһылыга Степан Саргыдаев Эдьигээн эбэҥки национальнай улууһун баһылыга Василий Сорокины кытары икки улуус бииргэ үлэлиир туһунан сөбүлэһиитин түһэрсибитэ буолла.
Уус-уран дьүһүйүү
Салгыы Петр Решетников аатынан Чурапчытааҕы народнай тыйаатыр артыыстара Мария Герасимова-Сэҥээрэ суруйбут «Көһөрүллүү» драматынан уус-уран дьүһүйүүнү көрдөрдүлэр. Хоту көһөрүллүү туһунан бу бастакы драматическай айымньыны 1992 сыллаахха норуот тыйаатырын режиссера Надежда Заболоцкая киһи дууһатын долгутар гына туруоран, киэҥ эйгэҕэ таһаарбыта, элбэх төгүл Гран-Принэн бэлиэтэммитэ.
«Өйдөбүл марша»
Киэһэ 8 чаастан улуустааҕы «Саҥа олох» хаһыат эрэдээксийэтиттэн саҕалаан Көһөрүллүү мемориалыгар диэри хаамыы тэрилиннэ. Ыччаттар, Судаарыстыбаннай физкультура уонна спорт институтун, агротехнологияческай колледж устудьуоннара, орто оскуолалар үрдүкү кылаастарын үөрэнээччилэрэ сэлэлии хааман тиийэннэр, өйдөбүнньүк чүмэчини уурдулар.
Оҕолорго кэмпириэнсийэ
Балаҕан ыйын 20 күнүгэр С.К. Макаров аатынан гимназияҕа научнай-практическай кэмпириэнсийэ ыытылынна. Итиэннэ «Кэм-кэрдии кээрэппэтин, кэрэ ааккыт кэриэс буоллун» диэн хаартыска альбома сүрэхтэннэ.
Хаартыскаларга Семен Жендринскэй, Марфа Петрова, Марфа Чичигинарова түһэриилэрэ.
-
4
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0