Уопсастыба

Хоту улуустарга сылааһы биэрдилэр

«Өрөспүүбүлүкэҕэ кыстыкка киирэн, оттук кэмигэр бэлэмнэнии былаан быһыытынан баран иһэр. Аартыка улуустарыгар барыларыгар бу күннэргэ ититиини холбуохтара. Күн бүгүн хомунаалынай, уот ситимин тэрилтэлэрэ, социальнай эбийиэктэр 80% бэлэмнэр», — диэн кини атырдьах ыйын 26 күнүгэр эппитэ. Навигация кэмигэр хоту оттугу тиэйиини тус хонтуруолга туталлар.

«Билиҥҥи туругунан, оттук 50% миэстэтигэр тиэрдилиннэ. Ититии сезонугар бэлэмнэнии боппуруоһун СӨ Дьиэҕэ-уокка, хомунаалынай хаһаайыстыбаҕа уонна эниэргиэтикэҕэ министиэристибэтэ, СӨ салалтата хонтуруолга тутар», — диэн Сергей Киров ааспыт нэдиэлэҕэ буолбут брифиҥҥэ чуолкайдаабыта.

Онон Ааартыка улуустарыгар хочуолунайдар тигинэччи үлэлии тураллар. Анаабыр улууһугар социальнай эбийиэктэргэ уонна дьон олорор дьиэлэригэр ититиини атырдьах ыйын  15 күнүгэр холбообуттара. Кыстыкка киирэргэ 9 хочуолунайы, 40 км. уһуннаах инженернэй ситими бэлэмнээтилэр, икки хочуолу, уон сэттэ горелочнай уонна носуос оборудованиетын, 1,2 км. ититии ситимин саҥардан биэрдилэр.

Аллайыаха улууһугар ититиини атырдьах ыйын 8 күнүгэр саҕалаабыттара. Хочуолунайдар кыраапык быһыытынан, социальнай эбийиэктэри, дьон олорор дьиэлэрин сылааһынан хааччыйдылар. СӨ ОДьКХ тэрилтэтин өрөмүөннүүр бырагыраамаатын чэрчитинэн, 70 хочуол, 80  горелочнай уонна носуос оборудованиета саҥардылынна, 25 км. уһуннаах инженернэй ситим өрөмүөннэннэ. Өрөспүүбүлүкэ улуустарыгар оттук сезонугар 1 165 хочуолунайы, 4009 км. ититии ситимин, 1654 км. уу ситимин, 677 км. убаҕас тобоҕу тоҕор ситими бэлэмниэхтэрэ. 887 км. уот ситимигэр, 144 уоту биэрэр ыстаансыйаҕа хапытаалынай өрөмүөн ыытыллыаҕа.

Таһырдьа тоҥоруу түһүөн иннинэ эбийиэктэр оттук сезонугар бэлэмнэрин туоһуулуур пааспар ылан, ититии холбонон иһиэхтээх. Быйылгы навигация кэмигэр хоту улуустарга 502 тыһ. туонна оттугу тиэрдиэхтэрэ. 

СӨ Дьиэҕэ-уокка, хомунаалынай хаһаайыстыбаҕа уонна эниэргиэтикэҕэ министиэристибэтэ Дьокуускайга ититиини балаҕан ыйын 1 күнүгэр диэри бары социальнай эбийиэктэргэ уонна дьиэлэргэ биэрэргэ сорук туруорбута.

Балаҕан ыйын 2 күнүнээҕи туругунан, 36 улуустан 14-гэр, хоту эҥээр ититиини холбоотулар. Сахабыт Сирин киин куоратыгар уһуйааннарга бу нэдиэлэҕэ сылааһы биэриэхтэрэ, оттон атын эбийиэктэргэ, дьон олорор дьиэлэригэр балаҕан ыйын саҥатыгар диэн былаанныыллар.

Өрөспүүбүлүкэҕэ халлаан туругуттан көрөн, ититиини хас да түһүмэҕинэн холбуохтара. Уу суолунан хоту эҥээр оттугу алтынньыга диэри тиэйиэхтэрэ.

Биэс  суукка +8С турдаҕына ититиини холбуохтара

Социальнай эбийиэктэргэ, дьон олорор дьиэлэригэр күһүн сылааһы биэрэр, саас араарар туһунан быһаарыныыны муниципальнай тэриллии олохсуйбут нуормаҕа тирэҕирэн,  халлаан хайдаҕыттан көрөн ылынар. Өскөтүн биэс суукка тухары +8С турдаҕына, дьиэлэри сылааһынан хааччыйыахтара.

Дьокуускай куоракка 24 элбэх кыбартыыралаах дьиэҕэ ититии ситимигэр хапытаалынай өрөмүөн оҥордулар. СӨ Дьиэҕэ-уокка, хомунаалынай хаһаайыстыбаҕа уонна эниэргиэтикэҕэ миниистирин солбуйааччыта Сергей Киров салайааччылаах хамыыһыйа бэдэрээттэспит тэрилтэлэр үлэлэрин хайдах оҥорбуттарын бэрэбиэркэлээтэ.

Ититии ситимин Автодорожнай уул. 40/7, Хабаров уул. 27/3, Ярославскай уул. 9., 13, Автодорожнай уул. 40/5, Дзержинскэй уул. 16., 20/1, 40, 40/1, Каландарашвили уул. 25/2, Лермонтов уул, 58/2, Можайскай уул. 19/3,  Ново-Карьернай уул. 20/1, Октябрьскай уул. 18, Орджоникидзе уул. 33, 39, 44, 44/1, Поярков уул. 10, Хабаров уул. 19, 27/1, Чернышевскай уул. 8, 8/1, Сэргэлээх суола 13 км, 1 №-дээх дьиэтэ аадырыстарынан өрөмүөннээтилэр.

Сергей Киров этэринэн, бэдэрээччит тэрилтэлэр күүстэрин түмэн үлэлээн, балаҕан ыйын 1 күнүгэр диэри барытын бүтэрэн, элбэх кыбартыыралаах дьиэлэргэ сылааһы биэрэри хааччыйыахтаахтар.

Ититии ситимигэр хапытаалынай өрөмүөнү оҥорорго дьон олорор дьиэтигэр кыбартыыра аайы уонна олорбот сирдэригэр эмиэ киирэн үлэлииллэр. Онон олохтоохтор табыгаһа суох буолууну кыратык тулуйалларыгар тиийэллэр, өрөмүөн үлэтэ бүттэҕинэ, өр кэмҥэ сылааһы хааччыйар эрэллээх ситиминэн хааччыллыахтара. 

Быйыл тутуу сезона бүтүөр диэри Дьокуускайга, Нерюнгри, Алдан, Булуҥ, Ленскэй, Мииринэй, Ньурба, Томпо, Уус Маайа, Чурапчы улуустарыгар ититии ситимин өрөмүөннүөхтээхтэр. Атырдьах ыйын 20 күнүнээҕи туругунан, эбийиэктэр 61% бэлэм.

Хапытаалынай өрөмүөн кэмигэр ититии ситимин эрэ буолбакка, дьиэ кырыыһатын, атаҕын, лииби, инженернэй ситими саҥардаллар.

Ил Дархан Айсен Николаев атырдьах ыйыгар ПАО «РусГидро» генеральнай дириэктэрин бастакы солбуйааччытын, бырабылыанньа чилиэнин Роман Бердниковы кытта көрсөн кэпсэппитэ. Кинилэр өрөспүүбүлүкэ эниэргиэтикэтин хаһаайыстыбата кыстыкка төһө бэлэмин, ититии ситимин саҥардыы туһунан дьүүллэспиттэрэ.

«Биһиги бииргэ үлэлэһэрбит тоһуттар томороон тымныылаах кыыдааннаах кыһын өрөспүүбүлүкэ эниэргиэтикэтин ситимэ тохтоло суох үлэтин хааччыйыа диэн эрэнэбин», — диэбитэ Айсен Николаев. Ахсынньы аам-даам, тохсунньу тоһуттар тымныыта түстэҕинэ саахал тахсыбатын, ититиини араарыы күһэйбэтин туһугар соруктаах, өскөтүн алдьархай таҕыстаҕына даҕаны, ону аҕыйатар туһугар сөптөөх саппааһы хаһаанар, ыксал тирээтэҕинэ хайдах дьаһанар, кыһын хочуолунайдар улахан ноҕоруускалаах үлэлииллэрин көрүү-истии туһунан кэпсэтии барбыта. 

Ону таһынан, Нерюнгритааҕы ГРЭС куорат маастар-былаанын быһыытынан саҥардыллыахтааҕын туһунан ырытыспыттара. Саха Сирин эниэргиэтикэтин сайыннарарга инникитин кыттыгас бырайыактары олоххо киллэриэхтэрэ.  

Хаартыска: куйаар ситимиттэн.