Саха Сирин хас биирдии олохтооҕо, улуустар, нэһилиэктэр төрүччүлэрин оҥороллоругар сөптөөх усулуобуйаны тэрийэргэ туһаайан, Ил Дархан Айсен Николаев 2023 с. ахсынньы 22 күнүгэр СӨ норуоттарын төрүччүлэрин оҥоруу — төрүт култуураны, дьиэ кэргэн үгэһин харыстааһын диэн Анал этиини таһаарбыта.
Ил Дархан Анал этиитигэр олоҕуран, бу саас Ил Түмэҥҥэ төгүрүк остуол буолан ааспыта. Бу үлэни салгыы сүрүннүүргэ уонна 2025 с. Уһук Илин норуоттарын төрүччүтэ диэн Дьокуускайга пуоруму ыытар туһунан сүбэ мунньах бэҕэһээ, балаҕан ыйын 17 күнүгэр Ил Түмэҥҥэ ыытылынна. Мунньаҕы Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, судаарыстыбаннай тутууга уонна сокуоннаска сис кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Афанасий Владимиров ыытта.
Күн бүгүн Саха Сирин норуоттарын генеаологическай нэһилиэстибэтин оҥоруу, төрүччүнү тиһэн таһаарыы, дьиэ кэргэн үгэстэрин бөҕөргөтүү болҕомто киинигэр тутуллар. Мунньахха уопсастыбаннас киэҥ араҥата, министиэристибэлэр, биэдэмистибэлэр, муниципальнай тэриллиилэр бэрэстэбиитэллэрэ, архыып, библиотека, түмэл үлэһиттэрэ кытыннылар.
Афанасий Владимиров билиһиннэрбитинэн, сахалар араспаанньаларын туһунан кинигэ тахсыбыт, ону таһынан, Уһук Илини арыйыы Саха Сирин нөҥүө ыытыллыбыта, дьаам суолун тэлэн, казактар илин диэки баран, Арассыыйа империятын сирин-уотун кэҥэппиттэрэ. Саха Сирин дэлэгээссийэтэ Хабаровскайга бара сылдьан, устуоруйаны үөрэтиигэ уопут атастаһан кэллэ.
Ил Түмэн Бэрэссэдээтэлин солбуйааччы, судаарыстыбаннай тутууга уонна сокуоннаска сис кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Афанасий Владимиров Саха Сирин норуоттарын генеаологическай нэһилиэстибэтин оҥорууга бу саас ыытыллыбыт төгүрүк остуол биэс тосхоллоох соруга хайдах толоруллан иһэрин бэрэбиэркэлээтэ.
Өрөспүүбүлүкэҕэ араас омук олорор, Донтан, Кубаньтан, Запорожьеттан кэлбит казактар манна олохсуйан, ыал буолан, оҕо төрөтөн, хас да көлүөнэ салҕанан бара турар. Пуорум иннинэ казактар түмсүүлэрин мунньан, дьаам суолунан Уһук Илини арыйыы боппуруостарын, 1734 с. кэлбит ыраахтааҕы дьаамсыктарын устуоруйатын дьүүллэһиэхтэрэ.
Константин Аргунов, СӨ Хоту дойду норуоттарын генеалогиятын уонна этнологиятын билимин чинчийэр үнүстүүтүн дириэктэрэ, уопсастыбаннай түмсүү салайааччыта Татарстан уонна Башкирия төрүччүтүн үөрэппитин туһунан кэпсээтэ. Инникитин Дьокуускайга генеология киинин тэрийиэхтэрэ, пуорум онно тосхол буолуоҕа.
Эһиил Дьокуускайга Уһук Илин норуоттарын төрүччүтэ диэн пуоруму алтынньы бастакы аҥаарыгар тэрийэргэ этиини киллэрбиттэрин ким даҕаны утарбата.
Ол туһунан сиһилии «Ил Түмэн» хаһыат кэлэр нүөмэригэр ааҕыҥ.
Ариан Иванов хаартыскаҕа түһэриитэ.
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
