Бэлиитикэ

Уотунан хааччыллыы боппуруостара кѳрүлүннүлэр

Тохсунньу 16 күнүгэр норуот дьокутааттара Ньурба оройуонун элэктэриичэскэй ситимнэрин эбийиэктэрин кѳрдүлэр-иhиттилэр. Ол кэнниттэн Ньурба улууhун нэhилиэктэрин баhылыктарын уонна оройуон Сэбиэтин дьокутааттарын “Якутскэнерго” ПАУо генеральнай дириэктэрэ Гаврил Алексеевы уонна “Арҕааҥҥы элэктэриичэскэй ситимнэр” тэрилтэ дириэктэрэ Алексей Аникины кытта кѳрсүhүүлэригэр сырыттылар.

 “Якутскэнерго” ПАУо генеральнай дириэктэрэ, норуот дьокутаата Гаврил Алексеев бу күннэргэ Бүлүү бѳлѳх оройуоннарыгар үлэлиирин туhунан кэпсээтэ. “Кыhын, уот ситимнэригэр муҥутуур ноҕурууска бириэмэтигэр, түѳрт Бүлүү оройуоннара 80 МВт туhаналлар. Онтон аҥара кэриэтэ, ол эбэтэр 37 МВт, Ньурба оройуонугар тиксэр, тоҕо диэтэххэ, олохтоох нэhилиэнньэ 80 % элэктэриичэскэй ититиинэн туhанар. Ол иhин ахсынньы, тохсунньу ыйдарга күн аайы 2 газотурбины, оттон Ньурбаҕа дизельнэй ыстаансыйаны холбуубут, – диэтэ.

Баар кыhалҕаны туоратар сыалтан «Сунтаар – Ньурба» үрдүк күүрүүлээх уот лиинньийэтэ тутуллуохтаах. 2024 сыл үhүс кыбаарталыгар тутуу бырайыага судаарыстыбаннай экспертизаны ааhыаҕа. Онтон салгыы ѳрѳспүүбүлүкэ Бырабыыталыстыбатын уонна оройуоннары кытары бииргэ ааҕыы-суоттаныы ньымаларын чуолкайдааhын үлэтэ ыытыллыахтаах.

“Арҕааҥҥы элэктэриичэскэй ситимнэр” тэрилтэ дириэктэрэ Алексей Аникин Ньурба оройуонугар ыытыллар ѳрѳмүѳн үлэтин туhунан билиhиннэрдэ. Баhылыктар уонна оройуон Сэбиэтин дьокутааттара уотунан хааччыллыы кыhалҕаларыгар уонна инникитигэр сыhыаннаах элбэх ыйытыыны биэрдилэр, онно толору хоруйдары ыллылар.

Дьокутааттар Ньурбатааҕы техникумҥа кѳмѳлѳhѳллѳр

 Эмиэ бу күн норуот дьокутааттара Георгий Балакшин уонна Владимир Прокопьев Ньурбатааҕы техникум кэлэктиибин уонна устудьуоннарын кытта кѳрүстүлэр.

Кѳрсүhүүгэ дьокутааттар парламеҥҥа ыытар үлэлэрин туhунан кэпсээтилэр. Ону сэргэ Ньурбатааҕы техникум интэриэhигэр туох үлэ барарын сырдаттылар. Ол курдук, Георгий Балакшин уонна Владимир Прокопьев ѳрѳспүүбүлүкэ ситэриилээх былааhын уорганнарын бэрэстэбиитэллэрин кытта кэккэ кѳрсүhүүлэри тэрийбиттэр. СѲ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин солбуйааччытын Анатолий Семеновы, наука уонна үѳрэхтээhин миниистирин Нюргуна Соколованы, кини бастакы солбуйааччытын Михаил Присяжнайы уо.д.а. кытта кѳрсѳн, техникумҥа тыын суолталаах боппуруоhу — 250 миэстэлээх үѳрэх куорпуhун уонна 150 миэстэлээх уопсай дьиэ тутуутун туруорсубуттар.

Бу кэпсэтиилэр үчүгэй түмүктээхтэр диэххэ сѳп. Ахсынньыга Ньурбаҕа СѲ наукаҕа уонна үѳрэхтээhиҥҥэ миниистирэ Нюргуна Соколова кэлэн, Ньурба техникумугар тирээн турар боппуруостары, чуолаан үѳhээ ааттаммыт эбийиэктэри тутууну сиhилии дьүүллэспит. Итиэннэ тутууга наадалаах тиэхиниичэскэй сорудахтары суhаллык бэлэмнииргэ соруйбут. Миниистир сорудаҕа техникум ѳттүттэн кэмигэр толорулла охсон, бырайыактыыр-сметнай докумуоннары бэлэмнээhин ѳрѳспүүбүлүкэ бүддьүѳтүттэн үбүлэнэрэ-суоҕа сотору биллиэҕэ. Боппуруос быhаарыытын буллаҕына, эбийиэктэри федеральнай бырагыраамаҕа киллэрэр кыах баар буолуоҕа.

Ону таhынан, дьокутааттар техникум сиргэ сыhыаннаах кыhалҕаларын быhаарарга эмиэ кѳмѳлѳhѳллѳр. Быhаарар буоллахха, бастаан үѳрэх куорпуhун тутуута эрэ кѳрүллүбүт эбит. Онтон билигин Балакшин уонна Прокопьев икки эбийиэк иккиэн биир кэмҥэ уонна сэргэстэhэ турар курдук тутуллалларын ситиhэр санаалаахтар.

Ол туhунан Георгий Балакшин маннык этэр: — Маннык боппуруостары холбуу тутан быhаарар ордук. Үѳрэх куорпуhун тутуутун эрэ ситистэхпитинэ, онтон кэлин уопсай дьиэ тутуутун туруорсар уустук буолуоҕа. Былаастар биhиэхэ хайыы үйэ улахан кѳмѳнү оҥордубут дии саныахтара. Онон хаттаан кѳрдѳhѳр табыгаhа суох буолуоҕа. Аны үѳрэх куорпуhа уопсай дьиэҕэ миэстэни учуоттаабакка эрэ тутуллан хаалыаҕа, устудьуоннар уопсайдарыгар сир учаастагын биэрии боппуруоhа ыарыаҕа. Бүгүн маны биhиги Ньурба куоратын сир үлэhиттэрин кытта дьүүллэстибит. Салгыы СѲ үп-мал уонна сир сыhыаннарыгар миниистирин солбуйааччытын Нюргустана Пахомованы кытта кѳрсүѳхпүт.

Техникум дириэктэрэ Андрей Федоров дьокутааттарга махтанан туран: — Эhиги кѳмѳҕүтүнэн биhиги техникуммут «Мастерские ДВФО» Уhук Илиннээҕи бырагыраама кыттааччыта буолла. Ол чэрчитинэн биhиэхэ 28 мѳл. солк. суумаҕа тута икки мастарыскыай тутуллуоҕа. Биир мастарыскыайга автотырааныспар кѳрүүтэ-истиитэ уонна ѳрѳмүѳнэ оҥоhуллуоҕа. Оттон иккиhигэр гаас тэрилин маастарыгар үѳрэнээччилэргэ практическай дьарыктар ыытыллар буолуохтара.

Дьокутааттар сыл бүтүѳр диэри ѳссѳ тѳгүл кэлэ сылдьыахпыт, эбийиэктэр тутууларын тиhэҕэр тиэрдиэхпит диэн эрэннэрдилэр. Владимир Прокопьев устудьуоннарга: – Урут олохтоох дьон бырамыысыланнас тэрилтэлэригэр үлэҕэ киирэллэрэ ыарахан этэ, хайаан да үлэ уопутун ирдээччилэр. Ол эрээри билигин биhиги эhиги идэлээх буоллугут да, үлэҕэ киирэргитин ситистибит. Ол иhин кыах баарына тута икки-үс идэни баhылыырга дьулуhуҥ. Кэнники бу эhиги үтүѳ туруктаах олоххут мэктиэтэ буолуоҕа, — диэтэ.

***

Тохсунньу 17 күнүгэр норуот дьокутааттара Ньурба оройуонун Сэбиэтин дьокутааттарын кытта мунньахтаатылар. Кэпсэтиигэ дойдуга кулун тутар ыйга буолаары турар РФ Бэрэсидьиэнин быыбарын, уо.д.а. ѳрѳспүүбүлүкэ, улуус олоҕор суолталаах боппуруостары таарыйдылар.

А. Ильин-Егоров матырыйаалларынан.