Бэлиэ күн

  “SMART 2.0.3.” сүрүн бибилэтиэкэрэ Татьяна Романова:

--Саамай ирдэбиллээх ааҕааччы – үрдүкү кылаас үөрэнээччилэрэ. Улаатан эрэр кэмнэрэ буолан, олоххо көрүүлэрин бигэргэтэр, интэриэстэрин үллэстэр, дууһаларын кылын таарыйар, тэҥҥэ долгуйар, бэйэлэригэр майгынныыр геройдардаах кинигэлэри ирдииллэр, үгүс мунаахсыйар ыйытыыларга хоруй көрдүүллэр, саҥа айымньы тахсарын күүтэллэр. 14 саастарын ааспыт оҕолору энциклопедияларынан, остуоруйаларынан аны кэрэхсэппэккин. Бу саастарыгар кинилэргэ мүччүргэннээх, историческай, фэнтези, детектив, таптал, доҕордоһуу туһунан айымньылар быдан чугас буолаллар. Биһиги сүбэлиир кинигэлэрбит барыта "ЛитРес" электроннай бибилэтиэкэҕэ баар. Киирэн ааҕаарыҥ.

Нил Гейман "Коралина”

Бу кинигэҕэ кыыс атын дьиэҕэ баар ааны арыйан, бэйэтин кыбартыыратын булан ылар. Мала-сала, туттар тэрилэ, оҥоһуута – барыта кини көмүс ньээкэ уйата. Ол эрээри ийэтэ уонна аҕата, тоҕо эрэ, атыттар. Олоруҥ аны бэйэлэригэр кыра кыыс оҕо гына хааллараары баҕа бөҕөлөрө. Оттон онно баар оҕолору, билиэҥҥэ хаайан олорор курдук, кырыктаахтык сыһыаннаһаллар. Ону көрөн, Каролина күүстээх санаатын, хорсунун киллэрэн, бу куһаҕан кэмэлдьилээх сымыйа төрөппүттэриттэн күрүүргэ күһэллэр.Оҕолору уонна бэйэтин хайдах быыһыырын туһунан умсугуйа ааҕыаххыт дии саныыбын.

Йон Колфер "Артемис Фаул"

Артемис Фаул 12 саастаах. Кини тобуллаҕас толкуйдаах вундеркинд. Гений да диэххэ сөп.  Кини бу өйүн оҕуруктаах былааны оҥорууга туһанар. Ити  Артемис сөбүлүүр дьарыга. Уол төрөппүттэрэ – дьайдаах эйгэ номох буолбут дьоно.

Фауллар хас да сыллар тухары элбэх баайы-дуолу иҥэриммиттэр. Ол эрээри XX үйэ бүтүүтэ кинилэр талым олохторо огдолуйан барбыт. Онуоха аҕалара буруйдаах – ханна барбыта биллибэккэ сүтэн хаалбыт. Артемис ийэтэ онтон санаарҕаан, орон-тэллэх киһитэ буолар, уолун да нэһиилэ билээхтиир. Дьэ, ол иһин Артемис урукку байылыат, кыһалҕата суох дьоллоох олохторун, үтүө ааттарын-суолларын төнүннэрээри, аҕатын алҕаһын көннөрөргө турунар.

Крис Колфер "Страна сказок. За гранью сказки"

 Мааскалаах киһи күрээбит. Кинини Алекс уонна Коннер Бейли эрэ тутан тохтотор кыахтаахтар. Ол эрээри Алекс аны фея диэн үрдүк аата-солото суох. Ол иһин кини бу остуоруйа дойдутугар алдьархай ааҥнаан эрэрин туһунан этэ сатыырын ким да итэҕэйбэт. Арай эрэллээх доҕотторо – Златовласка, Джек, Кыһыл Бэргэһэчээн, Хаас Ийэ уонна Лестер – бу игирэчээннэргэ көмөлөһөллөр. Аптаах утаҕы иһэн баран, Алекс кинигэ эйгэтигэр түбэһэр. Онно араас айымньыларга баар омсолоох геройдары түмэн, кутталынан суоһуур аармыйаны хомуйар уонна мааскалаах киһи иэдээннээх былаанын ыһа, сэриилэһэ турунар.

Мэри Стюарт "Мэри и ведьмин цветок" 

Маннык ааттаах мультик 2017 сыллаахха улахан экраҥҥа тахсыбытын көрбүт буолуохтааххыт. Бу остуоруйаҕа биир сиргэ таба олорбот мэник кыыс Мэри туһунан кэпсэнэр. Кинини сайыҥҥы каникулугар эбээтигэр ыыталлар. Сытыы-хотуу Мэри тэһийбэккэ муунтуйар. Санаатыгар, үйэ-саас манна олоро кэлбит курдук.

Оннук мунчаара сылдьан, биир үтүө күн хара куосканы батыһан, хараҥа тыаҕа кэлэр. Онно көрүөхтэн кэрэ уонна дьикти сибэккини кэрэхсиир. Саады көрөр киһи бу сибэкки хаһан үүммүтүн ким да билбэтин туһунан кэпсиир. “Сэттэ сылга биирдэ эрэ атар. Ол кэмҥэ түбэһэ көрбүт киһиэхэ бу аптаах сибэкки уҕараабат күүһү уонна букатыннаах былааһы бэлэхтиир үһү”, – диир.

Дьэ, ону эрэ истиэ кэрэх, Мэри аптаах сибэкки абын туһанан, миинньиккэ олорон, былыттарга көтөр уонна остуоруйа дойдутугар тиийэр.

Кини онно ведьмалар оскуолаларыгар түбэһэр. Саҥа үөрэнээччи дии санаан, хомуһуҥҥа, апка-алыпка үөрэтэн саҕалыыллар. Ол эрээри Мэри бу дьикти дойдуга туох эрэ бөрүкүтэ суох баарын сэрэйэр...

 Диана Уинн Джонс "Ходячий замок"

        Диана Уинн Джонс бу 1986 сыллаахха суруйбут фэнтезитэ булгуччу улахан экраҥҥа тахсыахтааҕа оччолортон сэрэйиллэрэ. Оннук чаҕылхай, хараххар дьэрэкээн гына ойууланар айымньы.

2004 с. биллиилээх мультипликатор (“Унесенные призраками”) Хаяо Миядзаки итинник ааттаах мультигы устубута. Ол сыл бу мультик Японияҕа саамай кассовай анимационнай киинэ аатырбыта.

…Софи остуоруйа дойдутугар олорор. Онно ведьмалар, русалкалар, бэйэтэ сүүрэр түргэн саппыкылар, саҥарар ыттар – киһи соһуйбат көстүүлэрэ. Ол иһин  кута-маар абааһы дьахтара кинини кыраабытыгар, Софи аптаах Хоулуттан көмө көрдүүр. Хоулу Хаамар замокка олорор. Софи аптан-хомуһуттан босхолоноору, бу замокка олорон эрэ араас дьикти таайбараҥнары таайар. Ол туһуттан уот иччитин кытта доҕордоһуохтаах, түһэн эрэр сулуһу тутуохтаах, русалкалар ырыаларын истиэхтээх, онтон да атын кистэлэҥи арыйарга турунар