«Оскуолатааҕы мэдиссиинэ» пилотнай бырайыагы РФ доруобуйаҕа уонна үөрэххэ министиэристибэлэрэ 2016 сылга ырытан оҥорон тураллар. Бырайыак 2016-2018 сс. холоон көрүү быһыытынан Ростов, Смоленскай, Тамбов уобаластарыгар, Ямал-Ненец автономнай уокуругар уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр ыытыллыбыттара. Оскуолатааҕы мэдиссиинэ бастыҥ моделынан ямал-ненецтээҕи барыйаан билиниллибитэ. Оттон уопут бу хайысханы федерация бары субьектарыгар сайыннарар наадатын ырылхайдык көрдөрбүтэ. Ол эрээри, дьыала боруобалаан көрүүттэн салгыы сыҕарыйбатаҕа.
Ил Түмэн наукаҕа, үөрэххэ, култуураҕа, сонуну киэҥник тарҕатар ситимнэргэ уонна уопсастыбаннай тэрилтэлэр дьыалаларыгар сис кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ Феодосия Габышева этэринэн, «Оскуолатааҕы мэдиссиинэ» хайысханы федеральнай таһымҥа бигэргэттэрэр наада. «Үөрэнээччилэр доруобуйаларын туруктара, араас паталогия, нуорматтан туорааһын элбээһинэ киһини дьиксиннэрэр. Маннык быһыыны-майгыны педагогтар, миэдиктэр уонна доруобуйа харыстабылын тэрийээччилэрин холбоһуктаах сыраларынан эрэ көннөрүөххэ сөп. Соторутааҥҥыта тура сылдьыбыт куор дьаҥын, билиҥҥи пандемияны кытары сибээстээх дойдубут уопута, бу боппуруоһу адьас дириҥник түөрэн ырытан көрөрү уонна ураты болҕомтолоохтук чинчийэри уонна үөрэтиини эрэйэр. Биһиги көҕүлээһиммитинэн, Федерация Сэбиэтин иһинэн сокуону таһаарааччылар сэбиэттэрэ «Оскуолатааҕы мэдиссиинэ» бырайыагы көрүүнү үлэтин былааныгар киллэрэрин ситистибит», -- диир норуот дьокутаата.
Амма улууһун балыыһатын кылаабынай бырааһа (билигин улуус дьокутааттарын сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ) Софья Александрова Федерация Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Валентина Матвиенко кыттыылаах 2019 сылга ыытыллыбыт сүбэ мунньахха «Оскуолатааҕы мэдиссиинэ» бырайыагы федеральнай таһымҥа олоххо киллэриини туруорсубута. Билиҥҥитэ бу боппуруоска быһаарыы суох гынан баран, Амма улууһугар «Оскуолатааҕы мэдиссиинэ» бырайыагы бэйэлэрэ көҕүлээн сайыннара сылдьаллар.
Саҥа үүммүт сыл тохсунньу 1 күнүттэн Амма улууһугар үлэ төлөбүрэ пуондалаах уонна толору социальнай бакыаттаах оскуола иннинээҕи тэрилтэлэр мэдиссиинэ үлэһиттэрин 18 ыстаата эбии көрүлүннэ. Урукку өттүгэр балыыһалары кытта өҥөнү оҥоруу туһунан дуогабардаһан туран, үлэ төлөбүрүн алын кээмэйиттэн намыһах хамнаска уонна социальнай бакыата суох буолара. «Феодосия Габышеваны кытта Ямал-Ненец национальнай уокуругар, миэстэтигэр дьыаланы билсэ барарга былааннанабыт. Эрэгийиэҥҥэ пилотнай бырайыак хайдах олоххо киллэриллэрин кытта сиһилии билсэргэ интэриэспит улахан. Үчүгэйдик билсэн, үөрэтэн баран, көдьүүстээҕин уонна наадалааҕын Сахабыт сиригэр туһаныахпыт этэ буоллаҕа», - диир Софья Александрова.
«Бу билиҥҥитэ үлэ бастакы түһүмэҕэ. Оҕо саадтарыгар уонна оскуолаларга хаачыстыбалаах оскуолатааҕы мэдиссиинэ араас моделлара тэриллиэхтэрин сөп гынан баран, систиэмэлээх сыһыан уонна бириинсиптэрэ биир уопсай буолуохтаахтар. Федеральнай структуралар сөптөөх быһаарыыларын ылыахпыт уонна пилотнай субьектарга ыытыллыбыт боруобалааһыннар түмүктэрин төрүккэ ылан тураммыт бырайыагы олоххо киллэриэхпит диэн эрэнэбит», -- диэн Феодосия Васильевна санаатын түмүктээтэ.
Владимир Таюрскай, "Российская газета"
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
