Издательский дом Редакция Подписка
Погода в Якутске: . -20 oC

Климат уларыйыытын, ирбэт тоҥ ириитин боппуруостарын дьүүллэһэ кулун тутар 22-24 күннэригэр Дьокуускайга аан дойдутааҕы научнай-практическай кэмпириэнсийэ буола турар. Киэҥ хабааһыннаах тэрээһиҥҥэ атах тэпсэн олорон уонна онлайн холбонон, Арассыыйа, Казахстан, Кыргызстан, Монголия, Кытай, Индия, о.д.а. дойдулар учуонайдара, уопсайа 500 тахса эксперт, кыттар.  Кыттааччылары кулун тутар 22 күнүгэр буолбут пленарнай мунньахха РФ тас дойдулары кытта сыһыаныннарыгар миниистирэ Сергей Лавров эҕэрдэлээн, тэрээһин үрдүк таһымнааҕын кэрэһэлээтэ.

Климат уларыйыытын, ирбэт тоҥ ириитин боппуруостарын дьүүллэһэ кулун тутар 22-24 күннэригэр Дьокуускайга аан дойдутааҕы научнай-практическай кэмпириэнсийэ буола турар. Киэҥ хабааһыннаах тэрээһиҥҥэ атах тэпсэн олорон уонна онлайн холбонон, Арассыыйа, Казахстан, Кыргызстан, Монголия, Кытай, Индия, о.д.а. дойдулар учуонайдара, уопсайа 500 тахса эксперт, кыттар.  Кыттааччылары кулун тутар 22 күнүгэр буолбут пленарнай мунньахха РФ тас дойдулары кытта сыһыаныннарыгар миниистирэ Сергей Лавров эҕэрдэлээн, тэрээһин үрдүк таһымнааҕын кэрэһэлээтэ.

«Климат уларыйыытын мөкү дьайыытын аҕыйатарга Арассыыйа уонна аан дойду араас дойдуларын учуонайдара араас хайысхалаах дискуссионнай былаһааккаларга күүстэрин түмэн үлэлиэхтэрэ. Хотугу эргимтэҕэ халлаан сылыйыыта сыллааҕы нуорманы икки төгүл куоһарар. Ирбэт тоҥ ириитин түмүгэр инфраструктурнай эбийиэктэргэ куттал үөскүүр.

Биир өттүнэн, хотугу өрүстэринэн уонна муустаах байҕалынан навигация сырыыта чэпчиир, кытыы нэһилиэктэргэ таһаҕаһы тиэйии сыыдамсыйар.  Арассыыйа Аартыкатын экэниэмикэтэ бигэ туруктаах буоларын ситиһэргэ аан дойду таһымыгар хардарыта көдьүүстээх бииргэ үлэлээһин тирэх буолуоҕа», — диэн эттэ Сергей Лавров.

35048fbf 1014 4263 8dfe 80ce2fc4ba61

Кэмпириэнсийэни сырдата аан дойду араас уһугуттан, Вьетнамтан тиийэ, суруналыыстар муһуннулар, үгүстэрэ нууччалыы билбэт буолан, аудио-тылбаасчыт көмөтүнэн истэллэр. Москва, Пекин, Астана куораттартан кыттааччылар студияттан телемост нөҥүө кэпсэтиигэ кытыннылар, бэл, Бразилия посола Родриго де Лима Баэна Соарес онлайн холбонно. Кини экватор ортотугар сытар дойду Аартыкаттан ыраах эрээри, тропическай ойуур үүнээйитэ, хамсыыр харамайа уларыйарын бэлиэтээн туран, бу бырайыакка кыттыһарга бэлэмин биллэрдэ.

Александр Козлов, РФ айылҕаҕа ресурсатын уонна экологиятын миниистирэ, иһитиннэрбитинэн, 2 мөл. кэриҥэ нэһилиэнньэлээх Аартыка оройуоннарын олохтоохторун олоҕор куттал суоһаабатын хааччыйыахтаахтар. Ирбэт тоҥу кэтээн көрөргө фоновай мониторинг үлэлиэҕэ.

Аартыкаттан тэйиччи сытар, үрдүк мэҥэ халлааҥҥа харбаспыт хайалаах дойду олохтоохторо үөһээ баар муус кэлиҥҥи кэмҥэ ирэн, сүтэн иһэриттэн сылтаан, ыраас иһэр уу саппааһа аҕыйаан иһэрин бэлиэтээтилэр. Уһук Хоту ирбэт тоҥ ириитэ кыһын буолбат сылаас тропическай айылҕалаах соҕуруу дойдуларга кытта сабыдыаллыырын эттилэр. Онон климат уларыйыыта Арассыыйа эрэ «төбөтүн ыарыыта» буолбатах, Сир шарын олохтоохторо буоларбыт быһыытынан, аан дойдуну барытын хабыан сөп.  

ebc53582 a91b 431f ba1e a4ed208db5f9

Климат уларыйыытыгар болҕомто уурбатахпытына, ирбэт тоҥ ириититтэн үгүс дьиэлэр салгыы алдьанар-урусхалланар кутталлаахтар. Учуонайдар аахпыттарынан, экэниэмикэ тыын суолталаах эбийиэктэрэ эмсэҕэлээтэхтэринэ, дьон олорор дьиэтэ суулуннаҕына, 2050 сылга бүддьүөккэ 5 трлн солк. суумалаах хоромньу тахсыан сөп.

Алдьархай эмискэ ааҥнаабатын туһугар Арассыыйа араас муннуктарыгар ирбэт тоҥу кэтээн көрөргө уопсайа 140 пуун тэриллиэхтээх, ол иһигэр Тиксиигэ. Ирбэт тоҥу үөрэтэр научнай киин дааннайдары түмэн, уопсай хартыынаны ойуулаан таһаарыахтаах.

Владимир Соколов, Росгидромет салайааччытын солбуйааччыта, тэрилтэ үлэһиттэрэ метеостанцияҕа, гидропостка тулалыыр эйгэни өр кэм устата кэтээн көрүүлэрэ суолталаах быһаарыныы ылынарга тирэх буоларын тоһоҕолоон эттэ. Росгидромет ыстаансыйалара ирбэт тоҥу Саха Сиригэр эмиэ үөрэтиэхтэрэ.   

Онон тулалыыр эйгэни, ирбэт тоҥу кэтээн көрүүгэ олоҕуран, инникини сабаҕалааһын түмүгэр экология алдьархайа эмискэ сэрэппэтэх өттүттэн тоҕо ааҥнаан кэлиэ суохтаах. Эрдэттэн сөпкө дьаһаннахха, хоромньу тахсарын аҕыйатыахха сөп.   

27049b75 e3fc 4b86 9875 7ea38039772f

Күн бүгүн тулалыыр эйгэни харыстыыр сокуону ситэрэр федеральнай сокуон барыла оҥоһулунна. Дьиэ тутуллуон иннинэ уонна үлэҕэ киирбитин кэннэ тиэхиниичэскэй мониторинг ыытыахтара. Климат уларыйыытыгар экэниэмикэ адаптацията барыахтаах. Ол туһунан сиһилии «Ил Түмэн» хаһыат кэлэр нүөмэригэр ааҕыҥ.

2bea5dcf 4ac9 481b 828c aebfd3dfe1b9

  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0
  • 0

Комментарии (0)

Никто ещё не оставил комментариев, станьте первым.

Оставьте свой комментарий

  1. Опубликовать комментарий как Гость.
Вложения (0 / 3)
Поделитесь своим местоположением