Баартыйа сүрүн бырагырааматынан Саха Сирэ автономияттан аккаастанан, атын Азия өрөспүүбүлүкэлэрин тэҥэ саҥа тэриллибит Сэбиэскэй Сойуус састаабыгар тэҥ бырааптаах өрөспүүбүлүкэ быһыытынан киирэрин туруорсубуттара. Ол туоһутунан саалаах-саадахтаах 300-чэкэ киһи мустан, "байыаннай демонстрация" оҥорбуттара. Кинилэр өрө турууларын оччотооҕу былаас ылыммакка, сойуолаһан, бу хамсааһыҥҥа кыттыбыт дьон үксэ суорума суолламмыттарын история аһаҕастык кэпсиир.
Бу күннэргэ кыраайы үѳрэтээччи, историк Алексей Саввин "Көҥүл туругурарын туһугар "Албан ааттаах өлүүнү" талбыт конфедералистар" диэн кинигэтэ таҕыста. Кинигэ "Горнай улууһа" МО дьаһалтатын, "Талакаан" ТХПК салайааччыта Василий Николаев уонна Мытаах нэһилиэгин ыччатын күүстэринэн үбүлэнэн таҕыста. Бэчээккэ үтүөлээх сурналыыс Василий Алексеев бэлэмнээтэ, Мытаахтааҕы библиотека испэсэлииһэ Снежана Чемезова, суруналыыс Василий Тимофеев хомуйан оҥордулар. Кинигэҕэ конфедералистар тустарынан аан бастаан өрөспүүбүлүкэҕэ киэҥник сырдаппыт киһи Алексей Николаевич араас кэмнэргэ хаһыаттарга, сурунаалларга бэчээттэппит ыстатыйалара уонна конфедералистар тустарынан өрөспүүбүлүкэ биллиилээх сурналыыстара суруйбут ыстатыйалара түмүллэн киирдилэр.
Кинигэҕэ ордук бу хамсааһыҥҥа кыттыспыт, билиҥҥитэ Горнай улууһун дьоно-сэргэтэ хайдах кыттыспыттарын, хаан тохтубатын иннигэр туох дьоруойдуу быһыыны оҥорбуттарын туһунан сиһилии суруллубут. Маны таһынан, архыып докумуоннарыгар олоҕурбут матырыйааллары кытары билсэн ол кэм кырдьыгын билиэххэ сөп.
Аныгы кэм дьоно ааспыт историяны, ол дьалхааннаах кэмҥэ буолбут быһыыны баарынан билэр уонна сөптөөхтүк сыаналыыр соруктаахтар. Онуоха кыраайы үѳрэтээччи Алексей Саввин элбэх сыллар усталарыгар таһаарбыт ыстатыйалара билиҥҥэ диэри күүс-көмө, сүбэ-ама буолаллар.
-
2
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
