СӨ Суруналыыстарын сойууһун бэрэссэдээтэлэ Галина Алексеевна Бочкарева кэнники сылларга тас дойдуларга пресс-турдары иилээн-саҕалаан, көҕүлээн тэрийэр. Сыала-соруга диэн, биир идэлээхтэрин билиилэрин хаҥатыы, омук суруналыыстара хайдах үлэлииллэрин көрдөрүү уонна атын сир култууратын, олоҕун-дьаһаҕын билиһиннэрии.
Бу иннинэ маннык айар айаннар Японияҕа, Кытайга, Казахстаҥҥа уонна Монголияҕа буолбуттара. Оттон былырыын Улуу Кыайыы 75 сылын көрсө, өстөөх халабырдьыттарыттан бастакынан уоту ылбыт, дьоруойдуу кыргыспыт Бөлөрүүс сиригэр барар былаан баара да, хоруона хамсыга харантыыҥҥа хаайан, бырайыак олоххо быйыл саҥа киирдэ.
Барыта 14 суруналыыс Белоруссияҕа кэлэ сылдьар. Сырыыбыт хайысхата бойобуой албан аат сирдэринэн торумнаммыта. Ол курдук, аатырбыт Брест кириэппэһигэр сылдьан, элбэҕи биллибит. Урут наар Аҕа дойду Улуу сэриитин эрэ кытта ситимниир эбит буоллахпытына, билигин ыраахтааҕы Николай Первэйгэ махтана эмиэ санаатыбыт: кини XIX үйэ бастакы аҥаарыгар туттарбыт буолан, кирпииччэлэрэ кварцтаахтар эбит. Ол иһин бөҕө буоланнар, ити үлүгэрдээх төгүрүктээһини кириэппэс хас эмэ ый тутан турбут, үлтүрүйбэккэ, уокка ууллубакка, ууга сууруллубакка тулуктаспыт эбит. Билигин да сорох эркиннэрэ этэҥҥэ тураллар. Онно оборона мусуойугар сылдьан, хайдахтаах курдук сэриилэспиттэрин, уута суох олорбуттарын, өлүүттэн куттаммакка, дойдуларын таҥнарбакка, “Умираем не срамя” диэбитинэн тиһэҕэр диэри турууласпыттарын сөҕө, сүгүрүйэ иһиттибит.
Бөлөрүүс сиригэр бачча кэлэн баран, ырыаҕа ылламмыт Беловежскай пущаҕа дьаарбайан, Национальнай пааркаларыгар сахалыы таҥастаах хаартыскаҕа түстүбүт, алгыспытын этэн, оһуокайдаан ойдубут. Манна бөлөрүүстэр олохторун-дьаһахтарын билиһиннэрэр хутордар, өрөспүүбүлүкэлэрин бэлиэтэ буолбут зубр кыыллар, 600 саастаах дуб мастар бааллар.
Минскэйтэн 600-тэн тахса килэмиэтир тэйиччи баар Гомель уобалаһын Лоев куоратыгар тиийэн, тымныы долгуннаах Днепр өрүһү көрдүбүт. Бу улуу өрүһү туорааһын туһунан кырдьыктаах кэпсээннэри мусуой үлэһитэ сэһэргээтэ.
Онтон салгыы Деражичи дэриэбинэтигэр баран, сахалартан бастакынан Сэбиэскэй Сойуус Геройа ааты ылбыт Федор Попов көмүс уҥуоҕар сибэкки дьөрбөтүн уурдубут, ол кырыктаах кыргыһыыны ахтан-санаан, митинг оҥордубут. Манна Лоевскай райисполкомтан идеология салаатын начаалынньыга Лариса Федорова кэлэн эҕэрдэлээтэ. Уонна саамай үөрүүлээҕэ, сэрии сылларын оҕото, Днепр форсированиетыгар кыттыбыт саллааттары илэ көрбүт, бааһырбыт байыастары харайбыт 93 саастаах Афанасий Шкляров биһигини анаан-минээн кэлэн көрүстэ. Киһи хараҕын уутун тохпокко сатаан истибэт долгутуулаах хоһооннорун аахта. Кини үйэтитиигэ күүскэ үлэлээбит. Днепр кыргыһыытыгар олоҕун толук уурбут биллибэт саллаакка пааматынньыгы, Албан аат скверин оҥороллорун туруорсубут. Буойуннар ааттарын мэҥэ тааска кыһан, бэйэтэ бэлиэ туруорбут.
Биир дойдулаахпыт Федор Кузьмич Попову бөлөрүүстэр өрө туталлар, оттон кининэн нөҥүөлээн, саха дьонун олус ытыктыыллар эбит.
Хатынь туһунан бары билэбит. Бу дэриэбинэ 149 олохтооҕун барыларын сарайга хаайан баран, тыыннаахтыы уоттаабыт сирдэрэ киһи аймах бэйэ-бэйэҕэ кырыктыйыытын кыһыылаах туоһута буолан турар.
Бөлөрүүстэр былырыын пандемия да кэмигэр Кыайыы параатын тэрийбиттэрэ. Быйыл да бэркэ бэлэмнэммиттэр, куораттарын бырааһынньыктыы киэргэппиттэр. Аҕа дойду сэриитин туһунан санатар, өйдөтөр былакаат, пааматынньык манна элбэх. Аан дойдуну атыйахтаах уулуу аймаабыт сэрии туһунан оҕолор билэ улааталларыгар кыһаллаллар эбит. Кинилэр үйэтитиигэ үлэлэриттэн суруналыыстар элбэх идиэйэни ыллыбыт.
Бу айар айаммыт туһунан сиһилии “Ил Түмэн” хаһыакка сырдатыам. Оттон бүгүн барыгытын Улуу Кыайыы күнүнэн эҕэрдэлиибин! Туругурдун Эйэ! Суох буоллун сэрии!
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0