Быйыл саас, бэс ыйын 5 күнүгэр биир мандааттаах Өлүөхүмэтээҕи быыбардыыр уокурукка Ил Түмэн эбии быыбара ыытыллыбыта. Атырдьах ыйын 21 күнүгэр Уус Маайа улууһун Бээлкэчи нэһилиэгин быыбардааччылара олохтоох сэбиэт дьокутааттарын, атырдьах ыйын 28 күнүгэр Муома улууһун Соболооҕун быыбардааччылара нэһилиэктэрин баһылыгын болдьоҕун иннинэ талыахтара. Улахан быыбар Бүтүн Арассыыйатааҕы быыбар кэлим күнүгэр, ол эбэтэр балаҕан ыйын 11 күнүгэр, ыытыллыаҕа.
Арассыыйа Федерациятыгар
Бу күн 14 эрэгийиэн: Владимир, Калининград, Киров, Новгород, Рязань, Саратов, Свердловскай, Тамбов, Томскай, Ярославскай уобаластарыгар итиэннэ Бурятия, Карелия, Марий Эл, Удмуртия өрөспүүбүлүкэлэригэр баһылыктар (губернатордар) быыбарданыахтара. Оттон Адыгея өрөспүүбүлүкэтин баһылыга дьокутааттар истэриттэн талыллыаҕа.
Алта эрэгийиэҥҥэ парламент, 11 эрэгийиэҥҥэ куорат сэбиэттэрин дьокутааттарын быыбара буолуоҕа. Хотугу Осетияҕа дьокутааттар баартыйа испииһэгинэн талыллыахтара. Пенза, Саратов, Сахалин уобаластарыгар, Удмуртия өрөспүүбүлүкэтигэр, Краснодар кыраайыгар быыбар пропорциональнай-мажоритарнай ситиминэн ыытыллыаҕа, атыннык эттэххэ, дьокутааттар 50 %-нара баартыйанан, 50 %-нара куоластааһынан талыллыахтара. Маны сэргэ 11 эрэгийиэн киин куораттарын дууматын дьокутааттара быыбарданыахтара. Москуба уобалаһын 24 куораттааҕы уокуругар дьокутааттар талыллыахтара.
Саха сиригэр
Быйылгы быыбар биир уратыта диэн муниципальнай, ол эбэтэр улуустар уонна нэһилиэктэр таһымнарынан ыытыллара буолар. Өрөспүүбүүкэ үрдүнэн 445 муниципальнай тэриллии баарыттан, быыбар 302 (68 %) муниципальнай тэриллиигэ ыытыллыаҕа.
Ол иһигэр тоҕус улууска баһылыктар, алта улууска улуус (оройуон) сэбиэтин дьокутааттара, 191 нэһилиэккэ баһылыктар итиэннэ 275 нэһилиэк сэбиэттэрин дьокутааттара талыллыахтара. Дьэ онно быыбардааччыларын итэҕэллэрин ылан, дьаһалта баһылыгын солотун биитэр дьокутаат мандаатын туппут дьоннор иннилэригэр улахан сорук турар. Балаһыанньаларын сүрүн чааһа 2023 сыл тохсунньу 1 күнүттэн олоххо киирэр «Арассыыйа Федерациятын субъектарыгар аһаҕас былааһы тэрийии принциптэрин туһунан» саҥа федеральнай сокуон чэрчитинэн, 2028 сылга диэри дойдуга былаас хас да түһүмэҕэ биир кэлим тиһиккэ киллэриллэрин кинилэр сүрүннүөхтэрэ.
2022 сыл от ыйын 1 күнүнээҕи чахчынан, өрөспүүбүлүкэҕэ 646 988 быыбардааччы баар: Дьокуускайга – 201 134, Нерюнгрига – 53 895, Аллайыахаҕа – 1 759.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
