Ол курдук, 1991 сыллаахха ССРС Үрдүкү Сэбиэтин дьокутаата, Саха ССР култууратын миниистирэ Андрей Борисов салайааччылаах Саха Өрөспүүбүлүкэтин дэлэгээссийэтэ Парижка ЮНЕСКО штаб-квартиратыгар сылдьыбыт, ЮНЕСКО баһылыга Федерико Майордуун көрсүбүт. Дэлэгээссийэҕэ ЮНЕСКО Саха сиринээҕи кэмитиэтин хос бэрэссэдээтэлэ Виталий Артамонов, үөрэх миниистирин солбуйааччы Егор Жирков, "Саха омук" уопсастыба вице-бэрэсидьиэнэ Владимир Николаев, учуонай Людмила Кулаковская уо.д.а. бааллара. Дэлэгээссийэ Парижка ыам ыйын 11 күнүгэр диэри үлэлээбитэ. Мантан ыла өрөспүүбүлүкэ култуураҕа бөдөҥ тэрээһиннэрэ ЮНЕСКО эгидатынан ыытыллар буолбуттара.
Биики-халандаарынан сирдэтэн көрдөххө, ыам ыйын 2 күнүгэр Аан дойдуга элбэх даата бэлиэтэнэр эбит. Олортон быһа тутан билиһиннэрдэххэ маннык:
Холбоһуктаах наассыйалар тэрилтэлэрэ бу күнү Тунец балык күнүнэн биллэрбит. Тунец балык элбэх омук аһыгар-үөлүгэр киирэр, ХНТ чахчыттнан, сылга 7,7 мөл. туоннаҕа тиийэ бултанар эбит.
Бутаҥҥа: Друк Гьялпо III төрөөбүт күнэ. Бу төрүүрүгэр Джигме Дорджи Вангчук диэн ааты ылбыт хоруол дойдуну уларыппыт, саҥардыбыт, бөҕөргөппүт уонна аан дойдуга аспыт өҥөлөөх, 1928 с. төрөөбүт.
Ираҥҥа: Учуутал күнэ.
Индонезияҕа: Үөрэх күнэ.
Испанияҕа: Дос де Майо өрө туруутун күнэ (1808 сыл).
Польшаҕа: Былаах күнэ.
Аан дойдуга: Гарри Поттер күнэ. Бу күн Джоан Роулинг Гарри Поттер туһунан арамааннарын сүгүрүйээччилэрэ кинигэлэри ааҕаллар, киинэлэрин көрөллөр, араас түмсүүлэри тэрийэллэр. Кинигэҕэ суруллубутунан, бу күн Гарри өстөөҕүн Волан-де-Морт дьайыытыттан босхоломмут.
1945 с. – Аан дойду иккис сэриитэ: Сэбиэскй Сойуус Берлини ылбытын туһунан биллэрбит.
1945 с. – Бүрээт-Монгол АССР-ын Совнаркома ыам ыйын 2 күнүгэр Эбилгэ дацаанын тутар туһунан уураах таһаарбыт. Санаттахха, 1930-с сс. буддизм ССРС-ка бобуулаах этэ.
1986 с. – Чернобыль саахала: Чернобыль куорат олохтоохторун саахал буолбута алта хоммутун кэнниттэн эвакуациялаабыттар.
Бүгүн ахтыллар дьон:
Төрөөбүттэр:
1729 с. -- Померанияҕа ньиэмэс дьиэ кэргэнигэр (аҕата ол саҕана Штеттин куорат күбүрүнээтэрэ, ийэтэ Ольденбургтар династияларыттан төрүттээх) кэлин Арассыыйа импиэрийэтин ыраахтааҕыта Екатерина II буолбут София Фредерика Августа фон Ангальт-Цербст төрөөбүт. Дойдуну 1762--1796 сс. салайбыта.
1930 с. – Егор Лаптев (1997 өлб.), Халыма суруйааччыта.
1938 с. – Егор Махаров, бөлүһүөпүйэ билимин дуоктара, СГУ бөлүһүөпүйэҕэ кафедратын сэбиэдиссэйэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Наукаларын Академиятын акадьыамыга.
Өлбүттэр:
1519 с. – Леонардо да Винчи, Италия худуоһунньуга уонна саҥаны айааччыта.
2011 с. – Усама бен Ладен, террорист.
2015 с. – Майя Плисецкая (1925 с.т.), Улахан тыйаатыр прима-балерината, ССРС народнай артыыһа.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
