Уопсастыба

Кыстыыр от 26 %-а

Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтин чахчытынан, атырдьах ыйын 2 күнүнээҕи туругунан, күөх быйаҥ күрэҕэр 22 416 отчут, 9 219 тыраахтар, 7 655 звено, ол иһигэр 2 231 толору мэхэньисээссийэлээх, 3 162 ситэтэ суох мэхэньисээссийэлээх, 82 көлө, 1 934 илии звенолара тахсан, оттуу сылдьаллар. Барыта 129 052 гектар иэннээх ходуһа сирэ охсуллан, 112 974 туонна от кэбиһиллибит. Ити кыстыыр от 26 %-а.

Улуустарынан ылан көрдөххө, былааннарын Муома 248 %, Нам 39,5 %, Ленскэй 39 %, Уус Алдан 34,6 %, Орто Халыма 33,6 %, Кэбээйи 32,4 %, Өлүөхүмэ 32,2 %, Хаҥалас 30,5 %, Сунтаар 29,6 %, Бүлүү 28,7 %, Ньурба 27,2 % толорон иһэр эбиттэр.

Ааспыт бээтинсэҕэ Ил Дархан Айсен Николаев онлайн киэбинэн, ыыппыт сүбэ мунньаҕар тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин миниистирэ Артем Александров барыллааһын быһыытынан, 381 тыһыынча туонна оттонор кыахтааҕын, онно 40 тыһыынча туонна кур оту эбэн, кыстыгы 421 туонна оттоох көрсүөххэ сөбүн эппитэ.

Салгыы улуустар баһылыктарын этиилэрин истэн баран, Ил Дархан Тыа хаһаайыстыбатын уонна ас-үөл бэлиитикэтин министиэристибэтигэр кэми куоттарбакка, оттооһун итиэннэ сиилэһи, сенаһы бэлэмнээһин былааннарын толорууга үлэни сөптөөхтүк тэрийэргэ, ураты болҕомтону чуолаан хотугу улуустарга уурарга сорудахтаабыта. Кыстыыр отторун кыайан хааччыммат туруктах улуустар мобильнай биригээдэлэринэн ыраах үрэхтэргэ, учаастактарга көһөн оттооһуну тэрийэллэригэр эппитэ.

Ыраах учаастактарынан оттуур мобильнай биригээдэлэр Амма, Горнай, Мэҥэ Хаҥалас, Чурапчы, Орто Халыма уонна Томпо улуустарыгар тэриллибиттэр. Билиҥҥи туругунан, барыта 55 мобильнай биригээдэ баар, кинилэр холбоон 1 066 туоннаны оттообуттар. Былаан быһыытынан, аны күһүҥҥэ диэри 36 тыһыынча туоннаны чөкөтөр соруктаахтар.

Ыксаллаах быһыы-майгы

Ханна даҕаны үүнүү араас. Саас Амма эбэ уутун таһаарбакка, хочолорго орто уу да кэлбэтэх. Онуоха эбии саамай быһаарыылаах бэс уонна от ыйдарыгар ардах үчүгэйдик түспэтэх, эбиитин бэс ыйын саҕаланыытыгар тымныы буолан биэрбит. Ол түмүгэр, Амма улууһугар үүнүү мөлтөх, барыллаан ааҕыынан, кыстыыр от (28 915 туонна) 75,5 %-а эрэ хааччыллар туруктаммыт.

Итини учуоттаан, улуус баһылыгын Степан Кузьмин анал дьаһалынан, от ыйын 29 күнүттэн оттооһуҥҥа олохтоох суолталаах ыксаллаах быһыы-майгы эрэсиимэ биллэриллибит. Мобильнай биригэдэлэринэн ыраах учаастактарга тахсан, үрүйэ-харыйа сирдэри сирийэн оттуур, ону таһынан атын улуустар сирдэригэр, Нуотараҕа көһөн оттуур сорук туруоруллубут. Онон өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн саамай элбэх, 18 мобильнай биригээдэ бу улууска тэриллэн, 663 туонна от оттоммут.

Кураантан ордук Амма, Бөтүҥ, Покровка, Амма Наахара, Чакыр уонна Болугур оҕустарбыттар. Бөтүҥ нэһилиэгин дьаһалтатын тыа хаһаайыстыбатыгар исписэлииһэ Анастасия Семенова иһитиннэрбитинэн, нэһилиэк окко былаана 2 895 туонна. Хочоҕо үүнүү мөлтөх буолан, билигин хаһаайыстыбалар салаа да оту хаалларбат соругу туруорунан, ыраах учаастактарынан оттуу сылдьаллар, 5 мобильнай биригээдэ тэриллибититтэн биир биригээдэ Нуотараҕа оттуу киирбит.

– Оо дьэ, ардах төрүт түспэккэ, сирбит-дойдубут дэлби кууран-хатан хаалла. Биһиги кыралыын-улаханныын уонча сүөһүлээхпит. Үрэх төрдүгэр баар түөрт гектардаах ходуһабытыгар урукку өттүгэр түөрт оту кэбиһэр буоллахпытына, быйыл бэрт сыранан икки эрэ оту ыллыбыт. Бу билигин дулҕа буолан хаалбыт хоннох-быттык сирдэри мотуордаах илии хотуурунан хоруйа сылдьабыт, – диир Бөтүҥ олохтооҕо Светлана Килбясова.

Хаартыскалары Светлана Килбясова ыытта