Мантан инньэ «Харантыыны хайдах атаараҕын?» диэн рубрикаҕа өрөспүүбүлүкэбит биллэр-көстөр дьоно харантыыны хайдах атааралларын, дьонноругар-сэргэлэригэр туох сүбэни-аманы биэрэллэрин туһунан сырдатыахпыт. Ааҕааччыларбытыгар бу уустук кэми этэҥҥэ мүлчү түһэллэригэр күүс-көмө буолбут киһи диэн парламент хаһыатын үлэһиттэрэ үтүө баҕалаахпыт.
Саайт бүгүҥҥү ыалдьыта — өрөспүүбүлүкэ биллэр-көстөр шоумена, ис эйгэтэ духуобунай өттүнэн олус баай Клим Федоров.
Үс күн саҥата-иҥэтэ суох олох ороҥҥо сыттым. Дьонум соһуйуохтарыгар, куттаныахтарыгар диэри. Ол сытан хайдах салгыы үлэлиибин диэн толкуйдуубун, үүт-хайаҕас көрдүүбүн.
Арыылаан хаалларбат вирус
- Клим Семенович, бу аан дойдуну сабардаабыт уустук быһыыны-майгыны хайдах быһыылаахтык ылынныҥ?
- Дойдубутугар коронавирус тэнийиитэ, айдаана буолуон эрэ иннинэ Америкаҕа баран сынньанан, көрөн-истэн, астынан, дуоһуйан аҕай дойдубутугар кэлбиппит. Икки хонон баран, Хаҥалас улууһугар үлэлии айаннаабыппыт.
Куйаар ситимигэр коронавирус туһунан сонун, видео бөҕө кэлэр. Ити алдьархай биһиги дойдубутун таарыйбатын курдук санаабыппыт. Үгүспүт да итинник санаатаҕа. Билигин даҕаны дьолоҕойдоругар оҕустара илик дьоммут элбэхтэр.
Ыытар сонуннарыгар наадыйбаккабыт эрэ, үлэлээ да үлэлээ. Онтон коронавирус туһунан сурах элбээн, хойдон истэ. Италияттан киһи эрэ харааста көрөр видеолара кэллилэр. Ол кэнниттэн дьэ сэрэхэйдибит. Бииргэ үлэлиир уолбар Стас Федоровка: «Биһиги дойдубутун да арыылаан хаалларбат вирус быһыылаах. Харантыыҥҥа хаайтаран олорор кэмнэр кэлиэхтэрэ. Кытаатан хамнаскын онно-манна мээнэҕэ ороскуоттаама, бөҕү-саҕы ылыма, кытаанах кэмнэр кэлэн эрэллэр. Бэлэм сырыт», -- диэн сүбэлиибин. Эдэр киһи, эдэр киһи курдук, этэрбин кулгааҕын таһынан аһарар.
Үлэбитин бүтэрэн, Дьокуускайбытыгар кэллибит. Ол сарсыҥҥытыгар харантыын биллэрдилэр.
Үс күнү быһа сыттым
- Эн ыытар үлэҥ-хамнаһыҥ, бырайыактарыҥ дьону кытта сибээстээхтэр. Онон харантыын биллэриллибитигэр долгуйбут буолуохтааххын?
- Үлэбэр-хамнаспар, сынньалаҥмар былаан бөҕөлөөх этим. Биирдэ барыта тохтон хаалла. Ол курдук, сааскы сынньалаҥҥа «Ыллыыр Мыраан» лааҕырым үлэлиэхтээҕэ. Оҕо бөҕөтө суруйтарбыта. «Клим Федоровтыын сынньалаҥ» диэн бырайыакпынан муус устарга Европа дойдуларынан айаҥҥа турунуохтаах этибит. Ыам ыйыгар эмиэ ити бырайыагынан Турцияҕа уонна Кристина Орбакайте кэнсиэригэр барыахтаахпыт эмиэ таах хаалла.
Харантыыҥҥа ханнык да дэриэбинэ, кулууп биһигини ылбат. Биһиги үлэбит, эн ыйытыыҥ курдук, дьону кытта сибээстээх. Дьон баар буоллаҕына аһыыгын, дьон суох буолла эрэ айаххын аппытынан бараҕын. Биһиэхэ халлаантан харчы түспэт. Биэнсийэ, бүддьүөттэн үбүлэнии диэн суох.
Онон, этэргэ дылы, ханнык да тимир ньиэрбэлээх киһи тулуйбат түгэнэ буолбута. Үс күн саҥата-иҥэтэ суох олох ороҥҥо сыттым. Дьонум соһуйуохтарыгар, куттаныахтарыгар диэри. Ол сытан хайдах салгыы үлэлиибин диэн толкуйдуубун, үүт-хайаҕас көрдүүбүн. Үлэлии сылдьаммын толкуйдуу сатаабытым да, туох да толкуй тобуллубатаҕа. Ол сытан күөх экранынан, ватсабынан оҕолор дьиэлэригэр олорон үөрэнэллэр, дьон үлэлииллэр диэн сонуннары истэбин. Бастаан ол сонуннарга болҕомтобун уурбатым.
Үлэлэһэн-үлэлэһэн Инстаграммар 52 тыһыынча сурутааччыламмытым
Киһиэхэ кыра да наада
- Клим Семенович, онтон саҥа бырайыактарыҥ хайдах үөскээн-төрөөн тахсыбыттарын туһунан ааҕааччыларга билиһиннэр эрэ.
- Онтон дьиэҕэ олорон эрэ дьону хайдах аралдьытыахпын, кинилэр сүрэхтэрин тутан, бэйэм диэки хайыһыннарыахпын сөбүй диэн санаалар киирдилэр. Биир үтүө күн иннибэр турар үүт туман эркиним үрэллэн, үрүҥ күн сандаарыччы тыкта. Таҥара талаһа бырахта.
Урукку өттүгэр сылдьан эрэммин Инстаграммар сурутааччыларбын элбэтэргэ үлэлэһэрим. Страницабар оҕотуттан саҕалаан ытык кырдьаҕастарга тиийэ бааллар. Бииргэ үлэлиир Стаһым: «Туох ааттаах дьону хомуйаҕын?» -- диэн мөҕө былаастаан этээччи. Онно: «Ити мин хамаандам», - диэн хоруйдуурум. Дьэ, ол хамаандам туһалыыр, мин киниэхэ өйөбүл, тирэх буолар кэмим тиийэн кэллэ. Үлэлэһэн-үлэлэһэн Инстаграммар 52 тыһыынча сурутааччыламмытым.
«Инстаграммар куонкурус тэрийдэхпинэ хайдах буолуой?» диэн толкуй төбөбөр киирэн кэллэ. Тыа сиригэр сылдьан, талааннаах, дьоҕурдаах дьон бөҕө баалларын көрөбүн. Ол курдук, ырыа, үҥкүү ансаамбыллара, иистэнньэҥ, уус бөҕөтө. Ити барыта үгүс үлэттэн тахсарын билэбин. Киһиэхэ кыра да наада. Баҕар, ити куонкурустан кынаттанан бу куонкуруска кыттааччы талаана-дьоҕура өссө арыллан, киэҥ эйгэҕэ тахсыан, аатырыан-сураҕырыан сөп. Кистэнэ сылдьар талааннар тахсыахтара.
Ол күнтэн ылата, этэргэ дылы, остуолтан тура иликпин. Ырыаһыттар, үҥкүү ансаамбылларын, хоһоон этээччилэр, илиилэригэр дьоҕурдаах дьон куонкурустарыгар өрөспүүбүлүкэ араас муннуктарыттан 200-тэн тахса киһи кыттыыны ылла. Куонкурустарым эргиирдэрин дьэ ылан эрэллэр. Ыырдара өссө кэҥиэҕэ. Мантан сыаҥкаларга, клоунадаҕа, көрдөөх видеоларга, кыраһыабай тиэргэннээх ыаллар, сибэкки үүннэрээччилэр ортолоругар куонкурустары тэрийиэм. Онон үлэм-хамнаһым күөстүү оргуйар. Идея бииртэн биир төрөөн тахса турар. Сайаапкалары хомуйа олоробун. Ыам ыйын ортотугар диэри куонкурустарга кыттар дьонноохпун. Кинилэри өрөспүүбүлүкэ, дойду араас муннуктарыттан 60-тан тахса тыһыынча киһи көрөр, үлэлэрин сыаналыыр.
Сүүрбэ күн иһигэр Инстаграммар 11 тыһыынча сурутааччы эбилиннэ.
Мөлтөх дьон сынтарыйар чэпчэкитэ суох кэмнэрэ үүннэ. Инникигэ эрэлэ, олоххо дьулуура, дьүккүөрэ суох киһи таҥнары түһүөн сөптөөх. Аһыы уунан утахтаныахтарын, ыарытыйыахтарын сөп. Маннык ыарахан бириэмэҕэ киһи чуумпуруохтаах, бэйэтин иһиллэнэн көрүөхтээх эбит. Оччоҕо араас сырдык санаалар кэлэннэр, кыаллыбатах кыаллар, оҥоһуллубатах оҥоһуллар.
Сэргэхситэр кэнсиэрдэр
- Куонкурустары таһынан Инстаграмҥа быһа эфиринэн араас ырыаһыттары ыҥыраҥҥын ыалдьыттатаҕын, дьиэҕэ хаайтаран олорор дьоҥҥун-сэргэҕин сэргэхситэҕин.
- Оннук. Күн ахсын күнүс 15 чааска эбэтэр киэһэ 17 чааска Инстаграмҥа быһа эфиринэн ырыаһыттары ыҥыраммын, чуҥкуйан олорор дьоммор биир чаастаах кэнсиэр көрдөрөбүн. Ол курдук, быһа эфиргэ Сайыына, Варя Аманатова, Светлана Журавель, Айсен Аммосов, Стас Федоров, куонкурус кыайыылаахтара Альберт Третьяков, Александр Луценко, Яков Слепцов, Виталий Эверстов, дьээбэ-хообо видеоларга уһуллар Виктория Исакова (Дуунньа) ыллаан-туойан дьоннорун сэргэхситтилэр. Ол быыһыгар бэйэм эмиэ ыллыыбын.
Миэхэ ватсапка араас дойдуларга олорор биир дойдулаахтарбыт, балыыһаҕа сытар дьон наһаа сэргэхсийдибит, сынньанныбыт диэн махтал истиҥ тылларын ыыталлар. Онтон кынаттанабын эрэ, өссө үлэлиэх-хамсыах, айыах-тутуох санаам кэлэр.
Коронавирус — кытаанах сэрэтии
- Дьоҥҥор-сэргэҕэр бу уустук кэми хайдах гынан этэҥҥэ мүлчү түһэллэригэр тугу сүбэлиэҥ этэй?
- Биллэрин курдук, мөлтөх дьон сынтарыйар чэпчэкитэ суох кэмнэрэ үүннэ. Инникигэ эрэлэ, олоххо дьулуура, дьүккүөрэ суох киһи таҥнары түһүөн сөптөөх. Аһыы уунан утахтаныахтарын, ыарытыйыахтарын сөп. Маннык ыарахан бириэмэҕэ киһи чуумпуруохтаах, бэйэтин иһиллэнэн көрүөхтээх эбит. Оччоҕо араас сырдык санаалар кэлэннэр, кыаллыбатах кыаллар, оҥоһуллубатах оҥоһуллар. Холкутуйуу, киэҥ көҕүстэнии наада.
Коронавирус киһи аймахха кытаанах сэрэтии буолар. Икки атахтаах барахсан айылҕаны алдьатара, сиэрэ-майгыта алдьаммыта чахчы, үрдүкүлэр ону өйдөтө сатыыллар. Онон, дьонум-сэргэм, кытаатыҥ. Аан дойдуга бүрүүкээбит ыарахан кэми бииргэ түмсэн, сырдыкка, үтүөҕэ-кэрэҕэ тардыһан этэҥҥэ туоруоҕуҥ.
- Клим Семенович, кэпсээниҥ иһин махтанабын.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
