Бэлиитикэ

Тэрээһиҥҥэ норуот дьокутааттара, бырабыыталыстыба чилиэннэрэ, туһааннаах министиэристибэлэр уонна биэдэмистибэлэр, Дьокуускайдааҕы мэрия, уопсастыбаннай түмсүүлэр бэрэстэбиитэллэрэ кытыннылар.
Дьүүллэһиигэ 2019 с. муус устарга ыытыллыбыт парламент аһаҕас истии түмүгүнэн ылыныллыбыт соруктар туолууларын көрдүлэр. Сүрүн дакылааты СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Георгий Степанов оҥордо. Ол курдук, дойдуга нэһилиэнньэ олоҕун уһатыы, олоҕун хаачыстыбатын тупсарыы судаарыстыба сүрүн соруга буоларын ыйда уонна Саха Сиригэр аҕам саастаах дьон олохторун хаачыстыбатын тупсарыыга ылыныллыбыт дьаһаллар туһунан кэпсээтэ. Чуолаан, «Демография» национальнай бырайыак чэрчитинэн, өрөспүүбүлүкэҕэ 2019 сылтан үлэлиир «Аҕа көлүөнэ» федеральнай бырайыак сүрүн дьаһалларын уонна түмүктэрин билиһиннэрдэ.

– Билигин өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн аҕам саастааҕа – 163 тыһ., олортон 131 тыһ. – үлэ бэтэрээнэ, 2,5 тыһ. – тыыл бэтэрээнэ, 14 тыһ. – сэрии кэмин оҕолоро, 16 – сэрии кыттыылааҕа, 13 – блокадаламмыт Ленинград олохтооҕо, 291 – сэрии кыттыылааҕын огдообото. 2019 сылга аҕа көлүөнэ гражданнары өйүүргэ барыта 5,5 млрд. солк., 2023 сылга – 6,6 млрд. солк. ороскуоттаммыт. Аҕа саастарынан страховой пенсияны Саха Сиригэр 221 тыһ. пенсионер ылар. Муус устар 1 күнүнээҕи туругунан, пенсия орто кээмэйэ 27 тыһ. 140 солк. тэҥнэстэ. Онуоха Саха Сиригэр биир да пенсионер тиийинэн олорор алын кээмэйиттэн кыра дохуоттааҕа суох уонна ити сыалга эрэгийиэннээҕи социальнай эбии анал төлөбүр олохтонор. Холобур, 2022 сылга уопсайа 2,8 млрд. солк. суумалаах ыйыллыбыт эбии төлөбүр 43,7 тыһ. пенсионерга түҥэтиллибит, – диэн Георгий Степанов иһитиннэрдэ.
Бырабыыталыстыба чааһын кыттыылаахтара парламант аһаҕас истиилэригэр ылыныллыбыт соруктар толоруллубуттарын ыйдылар.
– Ол эрээри, ити соруктары толорууга үгүс кыһалҕалар баалларын да үрдүнэн, салгыы бары бииргэ күүскэ үлэлиэхтээхпит, – диэн Владимир Чичигинаров мунньаҕы түмүктээтэ. Сиһилии бырабыыталыстыба чааһын туһунан матырыйаалы Ил Түмэн хаһыакка ааҕыҥ.