Экэниэмикэ

Хаҥаласка – куһаҕана суох

II Малдьаҕар нэһилиэгэ (баһылык Александр Алексеев) Хаҥалас улууһугар оттооһуҥҥа улахан былааннаҕынан биллэр.

– Эбэбит саас арыылары угуттаан уонна кэмигэр ардаан, үүнүү куһаҕана суох, – диир нэһилиэк дьаһалтатын тыа хаһаайыстыбатыгар исписэлииһэ Антонина Карпова. – Нэһилиэк үрдүнэн 5 864 туоннаны оттуур сорудахтаахпыт. Бу иһигэр бөдөҥ хаһаайыстыбаларбыт: «Бөртө сылгы собуота» ХЭТ 3 000 туоннаны, Михаил Павлов бааһынай хаһаайыстыба 2 300 туоннаны оттуохтаахтар. Михаил Павлов хаһаайыстыбата от ыйын 4 күнүттэн арыыга оттуу киирбитэ, атыттар да сотору хотуурдарын тыаһатыахтара.

Таппыт сиригэр – үүннэ

Быйыл сайын эмиэ кураан буолара эрдэттэн биллэн, от-бурдук үүнэригэр көмөлөһөр итиэннэ ойуурга уот туруутун сэрэтэр-бохсор сыалтан, өрөспүүбүлүкэ салалтата сөҥүүнү искусственнайдык түһэрэр үлэни тэрийбитэ. Киин аэрологическай обсерватория «Як-42Д» сөмөлүөтэ кэлэн, Ньукуолунтан саҕалаан, Күнү-дьылы кэтээн көрөр сулууспа управлениета киин, илин эҥээр уонна Бүлүү эргин улуустарга былыт ханан тахсарын биллэрэринэн тиийэн, былыты хомуйан аҕалан ардаҕы түһэрбитэ. Инньэ гынан, ардах хаппыт сирдэригэр от балачча үүммүт. Холобур Чурапчы улууһугар Чурапчы, Мындаҕаайы, Одьулуун, Дириҥ, Хайахсыт, Хадаар уонна Чакыр нэһилиэктэригэр үүнүү куһаҕана суох.

Сорохторго – кураан

– Улуус хоту эргинээҕи нэһилиэктэрэ, Мугудай, Сылаҥ уонна Кытаанах, ардахха хабыллыбатыбыт, – диир Мугудай олохтооҕо Андрей Варламов. – Сааскы өттө син сииктээх курдук этэ да, ардаабатаҕа биир ый буолла. От ыйын 20 күнүгэр диэри да ардыыр чинчитэ суох. Алаастарбыт кууран ахан тураллар, инньэ гынан аһыҥаттан өрүсүһэн, оттуу сылдьабыт.

Чурапчыны кытары ыаллаһа сытар Уус Алдан улууһугар балаһыанньа эмиэ итинник: сорох нэһилиэктэргэ үүнүү куһаҕана суох буоллаҕына, ардах түспэтэх сирдэригэр курааннаата.

– Кыһын хаар халыҥ этэ да, саас тоҥоро-тоҥоро тыалынан көтүтэн кэбиспитэ, – диир Сыырдаах нэһилиэгин дьаһалтатыгар тыа хаһаайыстыбатын исписэлииһэ Василий Местников. – Ыам ыйын бүтүүтүгэр, бэс ыйын саҥатыгар син ардаабыта, ол кэнниттэн туох да суох. Үчүгэй баҕайы былыттар кэлэ-кэлэ, ааһа тураллар. Онон, от үүнүүтүн ортону аннынан диэххэ сөп. Былааммыт 1 800 туонна. Хаһаайыстыбалар ходуһаҕа тахсаары оҥосто сылдьаллар. Баар-суох диэбэккэ, алаастарбыт тугу ууммуттарын сыа-сым курдук тутаммыт, оттуохпут.