Уопсастыба

Хатас нэһилиэгин дьаһалтатын салайааччыта Евгений Петрович Пермяков сыллааҕы үлэтин түмүктэрин туһунан кэпсээтэ, инникигэ былааннарын сэгэттэ.  Сыллааҕы отчуот үлэ хайысхаларынан сирдэтэн оҥоһуллубут. Биирдэ санаан көрдөххө, көрүллүбүт бүдьүөттэн үп-харчы уҥа-хаҥас туора ыыппакка, баары-баарынан туһанан үлэлиэххэ сөп. Ол гынан баран, бүддьүөт  эрэ иһинэн үлэлиир буоллахха, кэпсиир, сэһэргиир элбэҕэ суох буолуон сөп. Онон, төһө кыалларынан, үп-харчы көрүллүүтүн бары өттүнэн үөрэтэн, араас бырагыраамалар, бырайыактар баалларын туһаннахха, олохпут усулуобуйатын тупсарыахха сөбүн нэһилиэнньэҕэ сөптөөхтүк өйдөтөн биэрдэххэ, кырата суох улахан кыһалҕалар тутатына быһаарыллыахтарын сөп.

Ол курдук, олохтоох көҕүлээһини өйүүр бырагыраама нөҥүө (ППМИ) «Дьаарын түөлбэ» 1,5 км усталаах суола оҥоһуллубут. Хатастааҕы сибиинньэ иитэр комплекс, «Баҕарах» ХЭХ, «Прогресс» ХЭХ көмөлөрүнэн, П.П. Федорова аатынан уулусса уота тардыллыбыт, түмэл дьиэтэ өрөмүөннэммит. Эдэр ыччат көҕүлээһиннэринэн, кинилэр быһаччы көмөлөрүнэн, кытаанах бөҕү-саҕы хомуйар үчүгэй көстүүлээх, табыгастаах контейнердар турар сирдэрин тупсарбыттарын, о.д.а. элбэх тэрээһиннэр ыытыллыбыттарын туһунан кэрэхсэбиллээхтик кэпсээтилэр. Былааҥҥа киирбит тутуулар үлэлэрэр ыйыллыбыт болдьоҕор бара тураллар:  күүтүүлээх, кэтэһиилээх спорт дыбарыаһын тутуута, оскуолаҕа эбии пристрой киллэриитэ.

- Ыытыллыбыт күүстээх үлэлэр туһунан быһа тардан кэпсээн ааһар буоллахха. Нэһилиэкпит 76 уулуссалаах, ол иһиттэн быйылгы сылга 17 338  км усталаах суол оҥоһулунна, икки уулуссаҕа саҥа аспаал суол тэлгэннэ, уулусса уота холбонно.  Ол курдук,  «Сырдык киин куорат» («Светлая столица» бырагыраама чэрчитинэн, 1- Баҕарах, 2-Баҕарах, Хоринскай, Федорова П.П. аатынан уулуссаларга барыта 60 остуолбаҕа уот сандаарда. «Уһук Илиҥҥэ 1000 олбуор» бырагырааманан, киин куорат үрдүнэн Хатаска эрэ Ленин аатынан уулусса 67, 67/1, 67/2 дьиэлэрин олбуордара тупсарылынна, киирии-тахсыы суоллара оҥоһулунна, былаһааккалар тутулуннулар, аспаал суол тэлгэннэ.

Тыа хаһаайыстыбатын салаатыгар кэтэх хаһаайыстабалары өйөөһүҥҥэ 4 мөл. 550 тыһ.солк. ороскуоттанна, сылгыһыттарга 772 тыһ. солк. үп-харчы көрүллэн тиэрдилиннэ. Доруобуйаларынан хааччахтаах 6 ыал дьонугар олорор усулуобуйаларын тупсарыыга көмө оҥоһулунна. Биллэн турар, барыта уу ньуурун  курдук, эриэ-дэхси кэрэ олох диир кыаллыбат. Билигин да үлэлээн-хамсаан, ситэрэн, тупсаран биэрэр тэрээһин хара баһаам. Бу үлэлэр силиктэрэ ситтэҕинэ, Хатаспыт өссө сайдыа, үүнүө, чэлгийиэ,  - диэн Евгений Пермяков кэпсээтэ.

Евгений Петрович ураты болҕомтоҕо ылан, үтүө дьыалаларга олохтоохтор көҕүлээһиннэринэн тэриллибит үлэлэргэ нэһилиэнньэ көхтөөхтүк кыттыбытын иһин махтал тылларын эттэ. «Бииргэ сомоҕолоһон, түмсэн, Хатаспыт аатын ааттата туруохха!», - диэн этиитин ытыс тыаһынан көрүстүбүт. Манна даҕатан эттэххэ, Евгений Пермяков тус бэйэтин көҕүлээһининэн, нэһилиэк историятын үөрэтиигэ, дойдумсах буолууга, үлэҕэ иитиигэ киэҥ далааһыннаахтык үлэлиирин хайаан да бэлиэтиэххэ наада. Салгыы Дьокуускай куорат Думатын дьокутаата Парасковья Козлова олохтоох дьаһалтаны кытта  бииргэ үлэлээһиннэрин кэпсээтэ.

Уопсай кэпсэтии, ыйытыктар, хоруйдар бардылар, үлэни-хамнаһы сыаналааһын буолла. Сүрүннээн суол-иис, тыа хаһаайыстыбатын сайдыытын туһунан кэпсэттилэр. Хатастааҕы орто оскуолатын дириэктэрэ Николай Слепцов үлэ-хамнас туһунан кэпсиирин тухары, ытыс тыаһа тохтообото. Ол курдук,  оскуолаҕа эбии тутуу (пристрой) барар, хапытаалынай өрөмүөнүгэр, миэбэли саҥардыыга тиийэ үгүөрү үп-харчы көрүллүбүт, агро-хайысханан үлэлиир өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 80-тан тахса оскуолалар иһинэн бочуоттаах иккис миэстэҕэ таҕыспыт. Николай Слепцов түмүккэ оскуола өрөмүөнүгэр, тутууга нэһилиэнньэ көмөтө олус наадатын уонна эрэлин биллэрдэ.

Бу этиини мунньах дьоно ылыммыттарын ытыс тыаһынан биллэрдилэр.  Ордук этиммит, сыанабылы туруорбут олоххо көхтөөх дьоммутунан Галина Константиновна Габышева, Галина Николаевна Громова, Алексей Дмитриевич Осипов, Агафья Алексеевна Черноградская  буоллулар. Кинилэр биир киһи курдук, олохтоох дьаһалта хамаандата дьиҥ-чахчы биир санаалаах, сыаллаах-соруктаах үлэлиир баҕалаах, таһымнаах уонна кыахтаах диэн бэлиэтээтилэр. Олохтоох дьаһалта хамаандатыгар салайааччы Пермяков Евгений Петрович, баһылык солбуйааччыта Пинигин Василий Егорович, кылаабынай исписэлиис Керегяева Олеся Владимировна,  сүрүн исписэлиис Игнатьева Наталья Иннокентьевна,  спорт уонна эдэр ыччаты кытта үлэ исписэлииһэ Игнатьев Семен Семенович, тыа хаһаайыстыбатын исписэлииһэ Шелковникова Надежда Ивановна, юрист Нестерева Евгения Михайловна,  сир боппуруостарыгар исписэлиис Дьячковская Ольга Павловна, сэкиритээр Скрыбыкина Розалия Кимовна, олорор усулуобуйаны тупсарыыга үлэ исписэлииһэ Васильев  Григорий Александрович,  кылаабынай бухгалтер Осипова Ольга Никитична, кылаабынай бухгалтер солбуйааччыта Старкова Анна Леонидовна, үп-харчы хамсааһыныгар дуогабардары түһэрсээччи сүрүн исписэлиис Реева Екатерина Дмитриевна уонна  экономис Сивцева Евгения Ивановна үлэлииллэр. Дьэ, ити курдук, сылы түмүктүүр сүрүн, күүтүүлээх тэрээһининэн олохтоох дьаһалта отчуота дьоһуннук ааста.