Уопсастыба

Николай Федорович 1940 сыллаахха, муус устар 20 күнүгэр Таатта улууһун Дьохсоҕон нэһилиэгэр холкуостаах дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ. Ийэтэ эрдэ өлөн, кыра эрдэҕиттэн холкуоска үлэлээбитэ. Тырахтарыыстар куурустарын бүтэрэн, мэхэньисээтэртэн саҕалаан, салайааччыга диэри үүммүтэ.

Эдэр, бэйэтин кыанар киһи биир да ыарахан үлэттэн чаҕыйбакка аҥар кырыытыттан ылсан испитэ. Таһаарыылаах үлэтэ сопхуос Победатааҕы отделениетыттан саҕаламмыта. Бииргэ үлэлиир доҕотторун өйөбүлүгэр тирэҕирэн, саҥа харааһы, уус дьиэтин, тиэхиньикэ турар сарайын, автопаарканы кылгас кэм иһигэр туттарбыта. Оттооһуҥҥа бастакы мэхэньисээссийэлээх звенолары тэрийэн, өрөспүүбүлүкэҕэ хаста да бастаабыта.

Саҥаны айааччы, талааннаах рационализатор быһыытынан биллибитэ. Үрүҥ илгэни үрүлүччү сүүрдэр сүөһү үлэһиттэрэ хайдах усулуобуйаҕа үлэлииллэрин көрө сылдьан, илии ыарахан үлэтин чэпчэтэргэ араас ньымалары толкуйдуура. Ол санаатын толорон, 400 ыанар ынах турар толору мэхэньисээссийэлээх хотонун туттарбыта күн бүгүнүгэр диэри уостан түспэт кэрэ кэпсээн буола сылдьар.

Николай Фёдорович кэлин сопхуос Победатааҕы, Чымынаайытааҕы уонна Харбалаахтааҕы отделениеларыгар управляющайынан ананан үлэлээбитэ. Хас отделение ахсын элбэх тутууну ыыпыта. Кэлин «Харбалаах» кэлэктииинэй хаһаайыстыба дириэктэринэн таһаарыылаахтык үлэлээн, бочуоттаах сынньалаҥҥа тахсыбыта.

Бочуоттаах сынньалаҥҥа олордор да, Николай Фёдорович нэһилиэк уопсастыбаннай олоҕор бэйэтин сүдү кылаатын киллэрбитэ. Ол курдук, олохтоох телестудияны үлэлэтэн, нэһилиэк олоҕун сэргэхсиппитэ. Онно кэргэнэ Мотрёна Степановна, оҕолоро Лена, Лия, Ваня бары күүс-көмө буолбуттара. Араас тематическай биэриилэри кыайа-хото тутан оҥороллоро. Оҕолор сонуннары кэпсииллэрэ. Николай Фёдорович быыбар кэмигэр дьокутааты кытары көрсүһүүлээх аһаҕас биэриилэри ыытара, онно нэһилиэк олохтоохторо араас ыйытыылары биэрэн, көхтөөхтүк кытталлара. Ону таһынан дьиэлэринэн сылдьан, нэһилиэк олохтоохторун видеокиинэҕэ устара. Кэнники мунньуллубут архыыбы (видеокассетаны) Мотрёна Степановна барытын оцифровкалаппыта. Ону Харбалаах бөһүөлэгэ төрүттэммитэ 60 сылыгар оҕолоро олохтоох дьаһалтаҕа, түмэлгэ бэлэх ууммуттара.

Кыһын аайы сарсыарда ахсын күн-дьыл туругун биллэрэн, кыраадыһы көрдөрөрө, улахан дьонтон саҕалаан оҕолорго тиийэ ону олус кэтэһэллэрэ. Николай Фёдорович уопсастыбаннай кэрэспэндьиэн быһыытынан улуус хаһыатыгар нэһилиэк олоҕун-дьаһаҕын, сонуннарын сырдатара.

Николай Фёдорович эдэр көлүөнэ ыччакка улахан, умнуллубат уонна тугунан да сыаналаммат үлэни оҥорон барбыта. Ол курдук, киэн туттар биир дойдулаахтарбыт, үс бырааттыы Мординовтар олорбут олохторун кэпсиир түмэли тэрийбитэ. Ол түмэл 2007 сылтан Ытык Күөллээҕи литературнай-художественнай заповедник-түмэл салаата буолбута. Николай Львов туһунан интэриэһиргээбит, сэҥээрбит буоллаххытына, 2005 с. «Бичик» кинигэ кыһатыгар, «Саха киэн туттар дьоно» сиэрийээнэ тахсыбыт «Николай Фёдорович Львов» (кэргэнэ Чарова М.С. хомуйан таһаарыыта) диэн кинигэни ааҕаргытыгар ыҥырабын.