Үгэс курдук СӨ Баһылыгын Анал этиитигэр өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбата уонна парламена холбоһуктаах үлэлэрин туһунан, олохтоох салайыныы уорганнарын, араас хабааннаах тэрилтэлэр, уопсастыбаннас бииргэ үлэлээһиннэрин уонна аныгы кэм ирдиир кэккэ дьоһун суолталаах тиэмэлэрэ таарыллыахтара. Холобур, былырыыҥҥы туһаайыыларга Айсен Николаев сүрүн соруктарынан Саха сиригэр хас биирдии гражданин доруобуйатын харыстабылын сайыннарыыга, ону сэргэ нэһилиэнньэ дьиҥнээх дохуота үрдүүрүн ыйбыта.
Быйыл туох этиллиэҕэй? Саха дьоно быйылгы туһаайыы «ковид кэннинээҕи» соруктар ыйыллыахтара диэн эрэнэллэр: экэниэмикэ бары салааларын өрө көтөҕүүгэ, тыа хаһаайыстыбатыттан, креативнай салааттан, доруобуйа харыстабылыттан саҕалаан, гражданнары өйүүр систиэмэлээх дьаһаллары кэҥэтиигэ болҕомто ууруллуоҕа диэн сабаҕалыыллар.
2022 сылга ордук ханнык салааларга болҕомто ууруллубута, өрөспүүбүлүкэ эһиилги сыллааҕы бүддьүөтүгэр салааларынан көрүллүбүт уопсай ороскуоттарыттан быһаарыахха сөп буолуо. Онтон сорох экспертэр «тосту уларытыылардааҕынан уонна сөҕүмэр былааннардааҕынан биллиэҕэ» диэн таайаллар.
СӨ Үп миниистирэ Валерий Жондоров бэлиэтииринэн, пандемиянан сибээстээн хааччахтар баалларын да үрдүнэн, өрөспүүбүлүкэҕэ нолуоктан уонна нолуогу таһынан эбии дохуоту киллэриии кээмэйэ улаатан иһэр. Санатан эттэххэ, кэлэр сылга Саха сирин дохуота 32,2 млрд солк. улаатар, оттон дохуотун кээмэйэ 151 млрд солк. үрдүөҕэ. Судаарыстыбаннай бүддьүөт дохуоттаах чааһа 264,5 млрд солк., 2023 сылга - 259,7 млрд солк., 2024 сылга - 252,8 млрд солк. суумаҕа диэри тиийиэҕэ. Спикер Алексей Еремеев бэлиэтииринэн, Саха сирин парламена быйыл тыа хаһаайыстыбатын салаатын өйөөһүҥҥэ, үрдүкү салалта бастатан 651 мөл.солк. көннөрүүлэри киллэрбиттэрэ, онтон млрд тахса солк. суумаҕа диэри улаатыннарарга быһаарыы ылыммыттара. Манта сибээстээн, тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыыга 12 млрд солк. үп бигэргэммитэ. Маннык үрдүк үбүлээһин тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыытыгар өрөспүүбүлүкэ устуоруйатыгар хаһан да бэлиэтэнэ илигэ. Былырыын тыа сирин дьонун дохуоттарын улаатыннарыыга эмиэ болҕомто ууруллубута. Ол курдук, субсидияларынан өйүүр мэхэньиисимнэр уларыйаннар, сүөһү төбөтүн ахсааныгар көмөнү тоҕус тыһ. кэриҥэ киһи туһанар кыахтаммыта.
Маны таһынан, Ил Дархан Өрөспүүбүлүкэбит 100 сыллаах үбүлүөйүгэр бэлэмнэнии култуура эйгэтигэр сүрүн оруоллааҕа буоларын, быстала суох айан ситимин олохтуур олус суолталаах Өлүөнэ өрүс муостатын тутуу, ойуур баһаардарын суһаллык умуруорууну тэрийии, киин куораппыт 400 сыллаах үбүлүөйүн Арктика култуурунай киинин быһыытынан, сири-уоту уонна инфраструктураны сайыннарыыга, саха киинэтин сайыннарыы, IT-технология кластерын тэрийии, Саха сирин олохтоохторун ахсаанын биир мөлүйүөҥҥэ тиэрдии, медицинскэй өҥө кэмигэр оҥоһуллуутугар, хаачыстыбатыгар болҕомтону күүһүрдүүнү, салгыы төннөн Ил Түмэни идэтийбит көрүҥҥэ көһөрүү боппуруостарын көтөҕөрө сабаҕаланар.
Туһаайыыны баһа эфиргэ НВК «Саха» уонна «Якутия 24» ханаалларга көрүөххэ, «Тэтим» араадьыйаҕа истиэххэ сөп.
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
