Все новости

Баҕа санааны ситиһэн... 

Владислав Осипов полиция ис сулууспатын полковнига, Краснодарскай кыраайга баар сахалар түмсүүлэрин бэрэссэдээтэлэ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Москубаҕа баар бэрэстэбиитэлистибэтин иһинэн Уопсастыбаннай сэбиэт чилиэнэ, биэнсийэҕэ тахсан баран кэргэнин кытта Анаапаҕа көһөн кэлэн, манна сэттис сылларын олороллор.

Ыал аҕата, эһэтэ Нам улууһун Модут нэһилиэгиттэн төрүттээх, бастакы үөрэҕинэн биология учуутала идэлээх эрээри, хомсомуол оройкуомугар, онтон милииссийэҕэ 25 сыл эҥкилэ суох үлэлээн, 2017 с. биэнсийэҕэ тахсыбыта. Бэрээдэги араҥаччылыыр салаа үлэһиттэрэ сынньанар «Юность» диэн Анапаҕа баар ИДьМ санаторийыгар кэргэнин кытта кэлэ сылдьан, бу дойду сибэкки быыһыгар турар кэрэ айылҕатын, муора чугаһын сөбүлээн, манна олохсуйуон баҕарбыта. Ол баҕа санаатын ситиһэн, икки хостоох кыбартыыраны атыыласпыттара.

Сочиттан уратыта диэн сайын аһары сииктээх буһурук итии буолбатах, Анаапа аһаҕас сиргэ истиэпкэ турар, онон салгын өрүү оонньуур, сиккиэр тыал сөрүүкэтэр. Анараа хайалаах дойдуга итиигэ көлөһүнүҥ саккырыы-саккырыы төттөрү-таары түһэҕин-тахсаҕын, саха киһитэ күн аайы хайа быыһынан хаамарга үөрүйэҕэ суох, оттон Анаапаҕа сирэ остуол ньуурун курдук көбүс-көнө диэн талбыттара.

Оччолорго дьиэ сыаната ыарыы илик буолан, Дьокуускайга баар дьиэлэрин атыылаан баран биир мөлүйүөннээх ипэтиэкэҕэ киирэн туран, Анаапаҕа саҥа дьиэни ылбыттара.  Биэнсийэлээх дьон ол кирэдьииттэрин баччааҥҥа диэри төлүү сылдьаллар.

Дьиэлэрэ сайын муусука ньиргийэр, сынньана кэлбит дьон түүннэри айдаарар сирдэриттэн, муора кытылыттан тэйиччи турар. Муораттан чугас сыаната да ыарахан, аны сынньанааччылар ырыалара-тойуктара, сугулааннара түүннэри утуппат.

 Бары биэнсийэлээх дьон олороллор

«Биһиги дьиэбитигэр бары биэнсийэлээх дьон олороллор, Сибииртэн, Уһук Илинтэн, Москубаттан, Санкт-Петербургтан кэлэн сайылыыллар, кыһын баран хаалаллар, киһи аҕыйыыр, 9 этээстээх дьиэ аҥаара кураанах турар.

Олохтоохтор бэйэ-бэйэбитин билсэбит, миигин полковник диэн ытыктыыллар, подьезка киирэрбэр оҕолор ааммын аһан биэрэллэр, бэлэсипиэппин киллэрэрбэр көмөлөһөллөр. Дьону кытта эйэҕэстик тэҥҥэ үөрэ-көтө кэпсэтэн истэххинэ, бэйэҕэр эмиэ оннук сыһыаннаһаллар. УФСИН-ҥа нууччалар ортолоругар үлэлээбитим, онон дьону кытта кэпсэтэ үөрүйэхпин.

Дьиэбититтэн муораҕа диэри 40-ча мүнүүтэнэн сатыы хааман тиийэҕин, ону мин бэлэсипиэтинэн сылдьабын. Анараа баар массыынабын атыылаан баран манна корейскай седан ылыммытым даҕаны турар. Бастаан кэлэр сылбытыгар санаатахпыт аайы сөтүөлүүрбүт, кэлин киһи үөрэнэн хаалар эбит. Олохтоохтор элбэхтик сөтүөлээбэттэр, үлэлииллэр.

Анаапаҕа биир сыл олорон баран тэһийбэккэ дойдум ахтылҕанын таһаараары бассаапка Краснодарскай кыраайга баар сахалар бөлөхтөрүн аспытым. Биир дойдулаахтарбын мунньан, 2019 с. отучча киһилээх ыһыах тэрийбитим, сахалыы таҥнан, өбүгэ аһын амсайан, күрэхтэһиигэ кыттан, оһуохайдаан дьон астынан барбыта. Онтон эһиилигэр эмиэ тэрий диэннэр, 120 киһи сылдьыбыта, кэлиҥҥи сылларга ахсааммыт эбиллэн, 300-чэкэ киһи ыһыахха түмсэр. Саха Сириттэн төрүттээх дьон бары мустабыт, саха-нуучча диэн арахсыбаппыт. Кинилэр эмиэ дойдуларын ахталлар, наһаа истиҥник саныыллар. Ыһыахпытын Анаапаҕа, Сочига, эбэтэр Азовскай муора кытылыгар станицаҕа тэрийэбит.

Курортнай куоракка омук элбэх, сахалары ким да кырыы хараҕынан көрбөт,  кэпсэтэн бардахха, ким эрэ эдэр сылдьан Саха Сиригэр үлэлээбит, олорбут буолан тахсар, астарын, балыктарын ахталлар», — диэн кэпсээнин саҕалыыр Владислав Васильевич.

Ыһыах тэрийиитигэр «Вива-тур» туристическай хампаанньа салайааччыта Иван Чирков, Мииринэйтэн төрүттээх, Азовскай муора кытылыгар «Маленькая страна” диэн гостиницалаах ыаллар, бириис буларга риэлтор Анастасия Тиманани күүс-көмө буолаллар. Краснодарскай кыраай сахалара харчы мунньан, чуолаан Өлүөхүмэттэн Адлерга көһөн кэлэн олохсуйбут Пшенниковтар дьиэ кэргэттэрэ Анал байыаннай дьайыыга бааһырбыт саллааттарга өрүү көмөлөһөллөр. 

«Ыһыаҕы тэрийиигэ саамай сыаналааҕа диэн сири-уоту булан, ол куортамын төлөөһүн. Артур Николаев тырааныспар эйгэтигэр үлэлиир хампаанньалаах киһи ыһыахпытыгар тоҥ балыгы, быары, куһу, хартаны аҕалан күндүлээн, бар дьону үөрдүбүтэ. Кини бэйэтэ спортиҥҥа успуорт маастара, күтүөтэ Виктор Рассадин», — диэн сэһэргэһээччим кэпсээнин салҕыыр. 

Итиигэ таһырдьа тахсыбаппыт

Биир өттүнэн биэнсийэҕэ тахсыбыт киһи олорор сирин эмискэ уларытара сэрэхтээх дииллэрин Владислав Васильевич истэрэ даҕаны, сылаас муора кытылыгар олохсуйар баҕа санаата баһыйбыта. Киһи биирдэ олорор, онон сүрэх баҕатын толоруохтаах.

Дойдутугар, үгүс саха киһитин курдук тобуктара, сүһүөхтэрэ ыалдьаллара, оттон Анаапаҕа туустаах муора уутугар дуоһуйа сөтүөлээн, уҥуох-сүһүөх ыарыыта мүлүрүйдэ. Төһө даҕаны сайын +35-40С итии дойдуга олордор, хаанын баттааһына эдэр киһи киэнин курдук 120/80.

67 хаарыгар үктэммит аҕам саастаах киһи чөл олоҕу тутуһар, сылга иккитэ күнүскү стационарга киирэн, доруобуйатын көрдөрөн тахсар. Анаапаҕа Саха Сирин бириэмэтинэн олорор, киэһэ 19 ч. кэнниттэн утуйар уонна түүн 3 ч. уһуктан, үөлээннэхтэрин кытта бассаабынан кэпсэтэр.

Дойдутун аһын, биллэн турар, ахтар, Анал байыаннай дьайыы саҕаланыаҕыттан Анаапаҕа сөмөлүөт көппөт буолан, кэһии кэлэрэ аҕыйаата. Дьокуускайга баар кыыһа сөмөлүөт көтөр эрдэҕинэ дьиэ кэргэнинэн кэлэн бараллара, төрөппүттэригэр саха аһын аҕалан, үөрдэллэрэ. Оттон бэйэтэ барыаҕын билиэт сыаната ыараабыта, аны ипэтиэкэтин төлөбүрэ атахтыыр.

«Сайын күн ортото наһаа итиигэ таһырдьа тахсыбаппыт. Сарсыарда эрдэ туран, 11ч. диэри уонна киэһэ 16-17 ч. кэнниттэн сөтүөлүөххэ наада, күнүс күҥҥэ сыта сатаабаппын.

Кыһыннары-сайыннары бэлэсипиэтинэн сылдьабын, киһи массыынаҕа олорбокко күннэтэ хамсана сылдьыахтаах. Дьиэм таһыгар успуорт былаһааккатыгар сарсыарда эрдэ тахсан, эппин-сииммин имитэр этим. Киһи сааһыран баран күүскэ дьарыктанара эмиэ сатаммат диэн онтубун аны тохтоттум», — диир кини.

Гостиница арыйан, харчы киллэрэллэр

Кэлиҥҥи кэмҥэ сылаас муора кытылыгар, фрукта, битэмиин дэлэгэй сиригэр олохсуйа, кыстыы кэлэр саха дьоно элбээтэ. Кинилэр дьиэ атыылаһаары Владислав Васильевичка эрийэн сүбэлэтэллэр.

Дьиэ-уот сыаната Анаапаҕа Сочитааҕар чэпчэки этэ даҕаны, кэлин эмискэ үрдээтэ. 42 кв.м. иэннээх 1 хостоох кыбартыыра тутулла турар дьиэҕэ 10 мөл. солк. таҕыста. Ас-таҥас, эт сыаната эмиэ ыараата, эдэр ынах этэ 700-800 солк.

Кыстыы кэлэр дьон алтынньыттан ыам ыйыгар диэри саҥа дьиэҕэ толору миэбэллээх 1 хостоох кыбартыыраны 20 000 солк., 2 хостооҕу 25 000 солк. куортамнаан олороллор. Үгүстэрэ биэнсийэҕэ тахсыбыт аҕам саастаах дьон кэлэллэр. Сахалар бассаапка баар бөлөххө ким туохха наадыйарынан бэйэ-бэйэлэригэр хардарыта көмөлөсүһэн олороллор.

Билигин сыана ыараан хаалан, дьиэ кыайан атыыласпат дьон Дьокуускайга баар дьиэлэрин куортамнаан баран ол харчытынан Анаапаҕа, Сочига кыстыыллар.

Эдэр дьон үлэ булуон сөп эрээри, бүддьүөт үлэһиттэрин хамнаһа 16 000 солк., арай бэйэлэрэ урбааннаах, атыы-эргиэн эйгэтигэр үлэлиир, төлөбүрдээх өҥөнү оҥорооччулар халыҥ харчыны аахсаллар. Курортнай куораттарга мөлүйүөнүнэн киһи сынньана кэлэр, сүрүн дохуоту кинилэр киллэрэллэр. Кыһын турист суох кэмигэр үлэни булар уустук.

Олохтоохтор чааһынай гостиница арыйан, онон харчы киллэринэн, оҕуруот аһын, фруктаны атыылаан олороллор. Саха Сириттэн кэлэн манна эрдэ уһаайба ылан, гостиница арыйбыт дьон эмиэ бааллар, эдэрдэр кинилэргэ үлэлииллэр. Анапаттан чугас Сукко бөһүөлэккэ Галина Самойлова чааһынай гостиницалаах, онно сайын сууккаҕа биир киһиттэн 1000 солк. төлөөн сынньаналлар. Хара муора кытылыгар итинник кэтэх гостиницалаах саха дьоно Адлерга, Сочига эмиэ бааллар. Онон баҕалаах, кыахтаах киһи ханна баҕарар үлэ булан үлэлиир.

Хаартыска Владислав Осипов архыыбыттан.