Ийэтэ актыбыыска бэрдэ, хомсомуол сэкирэтээрэ эбит. Байыаннай кэм ирдэбилинэн, төрөөтүм диэн сыппакка күүстээх үлэҕэ тута тахсан ыалдьан, саҥа төрөөбүт оҕотун хаалларан өлөн хаалбыт. Аны балтараа ыйынан кэргэнин аһыытын уйбакка, бэйэтэ да аһаах киһи аҕата суох буолбут. Эбэтэ эрэйдээх кыһыл оҕону кытта тула эргийэн хаалбыт. Чурапчы көһүүтүн дьулаан тыына кинилэри да мүччү көппөтөҕө. Кинилэр «Карл Маркс» аатынан колхуостара үһүс ыҥырыыга көспүтэ. Эбэтэ барахсан кыһыл оҕотун куобах тириитигэр суулаан бэргэһэ иһигэр уктан кыбына сылдьыбыт. Айанныахтарын иннинэ барыларын сууннара аҕалбыттар. Кыһыл оҕо кыбыныылаах кырдьаҕас киһини аһына көрөн, эдэр финка дьахтар оҕону көрдүү сатаабыт. Эбэтэ улахан толкуйга түһэн, ытаан-ытаан баран биэрбэтэх. Ол курдук, Сангаарга илдьэн, муус хаайан хаарга сүөкүүллэр, саас улахан дьоннор балыкка туруммуттар. Нуормалара биир буруоҕа икки балык эбит. Эбэтэ булугас өйдөөх буолан бэйэтин, оҕотун икки буруонан суруттаран, икки нуорма балыгы, бурдугу ылан син тыыннаах ордубуттар. Балык сытыгар тыатааҕы кэлэн айбардыыр эбит. Дьон төбөтө төкүнүһэ сытарыттан куттанан, көмүскэнээри эбэтэ хоонньугар туос түрбэтин, хататын илдьэ утуйар үһү. Ама да ааспытын иһин дьулаан кэм!
Дойдуларыгар кэлэн, оскуолаҕа үөрэммит. Ол саҕана оҕо да үөрэҕин көтүтэрэ үксэ, биир учуутал хас да кылааһы тэҥинэн үөрэтэрэ. Ол иһин билии хаачыстыбата мөлтөх буолан оҕо үксэ кылааһын хаалан, чиҥэтэн үөрэтэрбит, былырыын билбэтэхпитин быйыл билэр этибит диэн күллэрэр. Оннук үөрэнэн, Татьяна оскуоланы 23 сааһыгар бүтэрбит. Салгыы куорака киирэн, икки сыллаах иистэнньэҥ үөрэҕэр үөрэммит. Онтон Чурапчытааҕы олоҕу-дьаһаҕы хааччыйар кэмбинээккэ үлэлээбит. Ол сырыттаҕына икки кыыһы Куйбышев куоракка таҥас быһааччы идэтигэр ыытан үөрэттэрбиттэр.
Куоракка үөрэнэ сылдьан тырахтарыыс, фотограф бэрдэ Сахардон Платоновы көрсөн эргэ тахсыбыта, биэс оҕоломмуттара. Улахан уоллара Роман Томскайдааҕы байыаннай училищеҕа үөрэммитэ, связист этэ. Чечня сэриитигэр кыттан, контузия бөҕөтүн ылан, доруобуйата мөлтөөбүт киһи дойдутун булбута. Кэргэннээх, биир оҕолоох. «Орден мужества» наҕараадалаах. Хомойуох иһин, массыына саахалыгар түбэһэн суорума суолламмыта. Кыра уол эмиэ Чечняҕа сулууспалаабыта. Барыта чып кистэлэҥ буолан тугу да билбэппин диэхтиир, ийэтэ. Улаханнык бааһыран, контузияланан, эппэт кэлэҕэй буолан 3,5 ый госпиталга эмтээн баран аккаастаан ыытаннар эмиэ сырдык тыына быстыбыт. Бу курдук ийэ барахсан удьуору ууһатыахтаах, ааттарын ааттатыахтаах уолаттарыттан ытыс соттубута.
Татьяна Осиповна билигин кыргыттарын, сиэннэрин далбардарыгар сынньалаҥнык олорор. Иистэнэрин билигин да бырахпат. Аҕыйах хонуктааҕыта кыыһынаан оҕо уһуйаанын иитиллээччилэрин көстүүмнэрин тикпиттэр. Төгүрүк тулаайах буоланнар элбэх оҕолонор санааларын толорбуттар. Элбэх сиэннэрдээх, хос сиэннэрдээх. «Сиэн күтүөтүм анал байыаннай дьайыыга сылдьар, соторутааҕыта уоппускатыгар кэлэн барда, этэҥҥэ сылдьар», -- диэн сэмээр кэпсиир.
Татьяна Осиповна олоххо олус көхтөөх. «Кустук» ырыа, үҥкүү амсаамбылыгар сылдьар, нэһилиэк бары эрээһиннэригэр көхтөөхтүк кыттар. Иллэҥ эрэ буоллар, хаһыат, кинигэ ааҕар, тэлэбииһэр көрөр, араадьыйа истэр сэргэх киһи.
-- Баҕарар баҕа санаам сэрии эрэ буолбатын диэн, маннык тыл суоҕа буоллар. Дьоммор-сэргэбэр, эдэр ыччакка туһаайан этэбин: өлбүтү кытта өлсүллүбэт, санааҕар аһара туппакка аһарда үөрэниэххэ, дьоҥҥо куруук үчүгэйи саныахха, сиэтилэр-аһаатылар диэн кэп туона сырыттаххына, ханна сир өтүөҥүй? -- диир.
Оҕолорун, сиэннэрин төрөөбүт дойдуну дириҥник таптыырга, дьиҥ чахчы Ийэ дойдуга бэриниилээх гына ииппит ытык Ийэҕэ сиргэ тиийэ бокулуон!
-
2
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0