Уопсастыба

Николай Николаевич аҕыйах хонуктааҕыта 80 сааһын туолла. Кини 1945 с муус устар 26 күнүгэр Охотскай Перевозка Варвара Федуловна, Николай Иннокентьевич Акимовтар дьиэ кэргэннэригэр күн сирин көрбүтэ. Ытык Күөл оскуолатын үөрэнэн бүтэрээт, Өлүөхүмэтээҕи тыа хаһаайыстыбатын мэхэньисээссийэтин уонна электрофикациятын техникумугар үөрэнэ киирбитэ.

Кыһыҥҥы уһун өрөбүлүгэр Харбалаахха убайыгар Иннокентий Татариновтаахха күүлэйдии кэлэ сырыттаҕына, «Коммунизм» холкуос бэрэссэдээтэлэ Иван Васильевич Николаев көрсөн, ханна үөрэнэрин ыйыталаспыт. Итиэннэ холкуоһу кытта дуогабарда түһэрис, өссө биир эмит  табаарыскын илдьэ кэлээр, үөрэххитин бүтэрэн биһиэхэ саҥа тутулла турар бөһүөлэккэ үлэлиэххит этэ, эдэр исписэлиистэр наадалар диэн ыҥырбыт. 

Николай дьиэтигэр тиийээт, бииргэ үөрэнэр табаарыһа Алексей Уваровы тылыгар киллэрэн, иккиэн дуогабар түһэрсэллэр. 1965-1966 сс. холкуос чилиэннэрэ буолан, практикаларын бараллар. Уолаттар иккиэн студенныыр кэмнэриттэн дэгиттэр спортсменнар, ырыаһыттар, уопсастыбанньыктар. Волейболга устудьуоннар сүүмэрдэммит хамаандаларыгар киирэн, Николай Омскай куоракка күрэхтэспитин олус күндүтүк саныыр.

1967 с. уолаттар үөрэхтэрин бүтэрэн техник-механик дипломнаах дойдуларыгар кэлэн иһэн, Төҥүлүгэ аһыы олорон, «Коммунизм» холкуос «Таатта» сопхуос буолбутун туһунан радионан истэллэр. Кэлээт үлэ үөһүгэр түһэллэр, Николай Акимовы Чычымах отделениетыгар мэхээнньигинэн аныыллар.

Сопхуостарга үрдүк үөрэхтээх инженер-механиктар наада буолаллар. Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин сүнньүнэн (миниистир Николай Шадринов) Иркутскайдааҕы тыа хаһаайыстыбатын институтугар инженер-механик идэтигэр үөрэнэргэ 25 тус сыаллаах миэстэни кэпсэтэн, баҕалаах ыччаттары үөрэттэрэ ыыталлар. Николай Акимов эксээмэннэрин этэҥҥэ туттаран, үөрэнэ киирэр. Эмиэ сопхоуһун кытары дуогабар түһэрсэр, кэлэн үлэлиирин мэктиэлиир.

1975 с. үөрэҕин ситиһиилээхтик бүтэрэн, Намтан төрүттээх, омук тылын институтун бүтэрбит Клавдия Кривошапкинаны кэргэн ылан, дойдутугар икки үрдүк үөрэхтээх исписэлиис буолан кэлэллэр. Онтон ыла сопхуоска бары күүһүн-уоҕун ууран туран үлэлиир. Ити сылларга араас уларыйыылар бараллар. Сопхуос аата «Коммунизм» диэн буолар, хас да дириэктэр уларыйар. 2000 сыллаахха сааһынан биэнсийэҕэ тахсар. Уолдьах ити кэмҥэ Харбалаахтааҕы 18 №-дээх ОПТУ-га оробуочай каадырдары иитэр-үөрэтэр исписэлиис наада буолар. Онон, туох да үлэттэн толлубакка үлэлии үөрэммит киһи ыҥырбыттарыгар үөрүүнү кытары сөбүлэһэн, преподователлии барар. 

-- Үөрэппит оҕолорум норуот хаһаайыстыбатын араас үлэлэригэр таһаарыылаахтык үлэлии сылдьалларын истэн үөрэбин, – диэн билигин киэн тутта этэр. 

Бу кэлэктиипкэ кини 2019 с. диэри үтүө суобастаахтык үлэлээн, бочуоттаах сынньалаҥҥа тахсыбыта. Николай Николаевич нэһилиэкпит биир бастыҥ уопсастыбанньыга, спортсмена, сыана бэтэрээнэ. Билигин оҕолоругар, сиэннэригэр күүс-көмө, өйөбүл буолар.

Кыыһа Ая Николаевна Ытык Күөлгэ олорор, 1 №-дээх оскуолаҕа география учууталынан ситиһиилээхтик үлэлиир, уола Александр Николаевич Дьокуускай куоракка олорор, таксидермист диэн сэдэх идэлээх. Николай Николаевичка чэгиэн доруобуйаны,оҕолорун сиэннэрин ситиһиилэринэн өссө уһун олоҕу баҕарабыт. 

Хаартыскалары ааптар хааччыйда