Бу тэрээһин Саха АССР төрүттэммитэ 100 сылыгар ананна. Экспозицияҕа барыта 90-ча истиэндэ көрдөрүлүннэ. Ол курдук, сахалар өбүгэлэрэ Туймаада хочотугар кэлиэхтэриттэн ыла билиҥҥи кэмҥэ диэри мунньуллубут докумуоннары, хаартыскалары, уруһуйдары бу быыстапкаттан билиэххэ сөп.
Кыыл Уолун аатынан Үҥкүү тыйаатырын артыыстара Василена Шарина уонна Георгий Слепцов-Чаҕылҕан экспозицияны хомус дьүрүскэнинэн астылар. Олоҥхо тыйаатырын артыыстара алгыс ырыатын ыллаатылар.
Андрей Борисов, СӨ судаарыстыбаннай сүбэһитэ:
- Киһиттэн туспа, тутулуга суох устуоруйа диэн баар. Уонна киһи устуоруйаны ылыныыта, тус олоҕор дьайыыта диэн эмиэ баар. Мин билигин «Өрөгөй» спорт комплексыгар эрэпэтииссийэҕэ сылдьан кэллим. Онно оҕолор САССР 100 сылыгар аналлаах тэрээһиннэргэ бэлэмнэнэ сылдьаллар. Кинилэр устуоруйаны өйдөөн, ылынан эрэллэриттэн сирэйдэрэ-харахтара сырдыыр. Устуоруйаны тус бэйэ ылыныыта диэн ити.
Былатыан Ойуунускай, Махсыым Омуоһап, Ыстапаан Аржаков, Күлүмнүүр тустарынан 6 саастаахпар истибитим. Сыбаайбаҕа сылдьан сылайан, ампаарга утуйан хаалбыппын. Онно Испирдиэн диэн хараҕа суох олоҥхоһут оҕонньор баар этэ. Кини «Махсыым Омуоһап, Былатыан Ойуунускай...» диэн ыллыыра кулгаахпар билигин да иһиллэр. Мантан ыла метаустуоруйа саҕаланар. Ол аата устуоруйаны киһи бэйэтэ ылыныыта. Оттон бу быыстапка устуоруйаны көрдөрүүтэ эмиэ субъективнай көрдөрүү буолар. Барыгытын өрөспүүбүлүкэ 100 сылынан эҕэрдэлиибин! Быыстапкаҕыт ситиһиилээх буоллун!
Михаил Лебедев, Арассыыйа наукатын академиятын Сибиирдээҕи салаатын Дьокуускайдааҕы научнай киинин генеральнай дириэктэрэ:
Сахам Сирин күндү дьоно! Научнай кииммит аатыттан төрөөбүт өрөспүүбүлүкэбит 100 сылынан эҕэрдэлиибин! Бу бэлиэ күҥҥэ мин биир олус суолталаах түбэлтэ туһунан санатыахпын баҕарабын. 1925 сыллаахха 27 саастаах эдэр киһи, өрөспүүбүлүкэбит салайааччыта Максим Кирович Аммосов ССРС Наукаларын академиятын Президиумугар Саха Сиригэр научнай эспэдииссийэни тэрийэр наадатын туһунан эппитэ. Наука академията кини этиитин өйөөбүтэ. Бу эспэдииссийэ Саха Сирэ сайдарыгар төһүү күүс буолбута, экэниэмикэбитин уонна култуурабытын көтөхпүтэ. Ол курдук, итинтэн да атын. историческай суолталаах түбэлтэлэр тустарынан бу экспозоцияттан билиэххэ сөп. Онон биһиги Улуу Арассыыйа састаабыгар салгыы даҕаны сайдан иһиэхпит диэн эрэлбин, баҕа санаабын этэбин. Барыгытын бырааһынньыгынан!
Кирилл Гаврильев, Дьокуускайдааҕы ойуулуур-дьүһүннүүр училище дириэктэрэ, ускуустуба үтүөлээх диэйэтэлэ:
- Күндү доҕоттор! Быйыл саха бастакы идэтийбит худуоһунньуга Петр Романов төрөөбүтэ 120 сылын бэлиэтиэхпит. Маннык улуу дьоммут сэрии да кэмигэр ускуустуба туһунан саныыр этилэр. Оттон мин билигин Ил Түмэҥҥэ маннык экспозицияны тэрийбитигэр махтаныахпын баҕарабын. Ускуустуба уонна устуоруйа арахсыспаттар. Худуоһунньук устуоруйаны билбэтэҕинэ, дьиҥ худуоһунньук буолбат. Устуоруйа элбэххэ үөрэтэр. Ыччаппытын устуоруйа нөҥүө иитиэхтээхпит. Манна эһиги устудьуоннарбыт дьупулуом үлэлэрин көрөҕүт. Хас биирдии хартыына устуоруйа кэрдииһин көрдөрөр. Биһиги колледжпытыгар ювелирнай идэни киллэрбиппит кэнниттэн, бу идэ исписэлиистэрэ Арассыыйаҕа бастыҥнарга киирсэр буолбуттара. Онон биһиги кинилэри киэн туттабыт. Сахам Сирин олохтоохторо, барыгытын өрөспүүбүлүкэбит 100 сылынан эҕэрдэлиибин уонна бары үтүө баҕарабын!
Яна Игнатьева, «Симэх» киин дириэктэрэ, РФ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, СӨ култууратын туйгуна:
- Үтүө күнүнэн, быыстапка кыттыылаахтара! Барыгытын өрөспүүбүлүкэбит үбүлүөйүнэн эҕэрдэлиибин! Норуот туттуллар ускуустубата, илии үлэтэ бүтэһик сылларга сайдан ахан эрэр. Билигин СӨ норуот маастара үрдүк аатын сүгэр 700 кэриҥэ киһилээхпит. Ону таһынан, Сахабыт Сирин араас оройуонугар 5000 тахса киһи иистэнэр-уһанар дьонноохпут. 2009 сыллаахха Ил Түмэн дьокутааттара «Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр норуот ойуулуур-дьүһүннүүр идэтин сайыннарыы уонна өйөөһүн туһунан» сокуону ылыммыттарыгар олус махтанабын. Бу докумуон биһиэхэ билигин да үлэлиир, төрүт дьарыкпытын харыстыырга туһалыыр. Маастардарбыт оҥоһуктара, бэл, омуктар ыккардынааҕы быыстапкаларга аатыраллар. Холобур, Максим Аммосов кылтан мэтириэтин норуот маастара Прасковья Стручкова оҥорбута. Киниэхэ улахан махталбын этэбин. Барыгытыгар ситиһиини баҕарабын! Өрөспүүбүлүкэбит өрүү чэчирии турдун! Бырааһынньыгынан!
***
Быыстапка аһыллыбытын кэннэ, РФ дизайнердарын сойууһун чилиэнэ Ариан Ермолаев экскурсия ыытта. Норуот дьоруойдара, үөрэҕириитэ, төрүт дьарыга, бэлиитикэ, култуура курдук ис хоһоонноох экспонаттар дьон-сэргэ сэҥээриитин ыллылар.
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0