Бааннар  урут ылыллыбыт кредиттэргэ эбэһээтэлистибэлэри толорууга  6 ыйдаах уһатар болдьоҕу биэриилэригэр туһааннаах усулуобуйалар  баар буолуохтара – физическэй сирэйдэргэ потребительскай сойуом суумата 250 тыһ. солк. аһарыа суохтаах, ипотека -- 1,5 мөлүйүөн солкуобайы, оттон массыынаҕа ылыллыбыт кредит – 600 тыһ. солк. Итинник хааччахтааһыннар уонна сойуом ылааччы ыйдааҕы орто дохуотун ааҕыы методиката  Бырабыыталыстыба икки уурааҕынан киллэриллэллэр. Бу докумуоннар гражданнарга, биирдиилээн  уонна аччыгый, орто урбаан тэрилтэлэригэр кредиккэ каникуллар тустарынан муус устар 3 күнүгэр президент Владимир Путин илии баттаабыт сокуонун толорууну хааччыйаллар.

Кредит каникула кимиэхэ бэриллэрий?

Ылыллыбыт нуормаларга сөп түбэһин­нэрэн, иэс ылбыттар дохуоттара, ааспыт сылга ыйдааҕы орто дохуоттарыгар тэҥнээтэххэ, 30 бырыһыан намтаабыт итиэннэ сойуом 2020 сыл муус устар 3 күнүгэр диэри ылыллыбыт буоллаҕына, кинилэр 6 ыйга диэри болдьоххо кредит каникулларын олохтуур туһунан бааҥҥа ирдэбил оҥоруохтарын сөп. Чэпчэтиилээх уһатар болдьох туһунан сайабылыанньаны хаһан баҕарар, ол эрээри 2020 сыл балаҕан ыйын 30 күнүн хойутаппакка биэриэххэ сөп.

Баан сайабылыанньаны көрбүтүн кэннэ тута чэпчэтиилээх болдьох саҕаланар.

Дохуот намтаабытын бигэргэтэр докумуоннары 90 күн устатыгар биэрэр наада. Бу кэмҥэ сойуому ылбыт киһи каникулларга бырааптааҕын бигэргэппэтэҕинэ, кредит усулуобуйалара уруккунан хаалаллар: болдьоҕо ааспыт иэс үөскүүр, эбиитин ыстараап ааҕыллыаҕа, кредит историята мөлтүүр, кредит картата баар буоллаҕына, ону арыйар кыах суох буолуоҕа.

Бигэргэтэр докумуоннар

Быйылгы уонна 2019 сылларга ФНС бигэргэппит форматынан физическэй сирэй дохуоттарын уонна нолуок тутуллубут суумаларын туһунан ыспыраапка.

Гражданин үлэтэ суоҕун быһыытынан регистрацияламмытын туһунан нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун эйгэтигэр  судаарыстыбаннай өҥөлөрү ылааччылар регистрдэриттэн быыпыска.

Киһи быстах кэмҥэ үлэлээбэт түгэнигэр уонна ийэ буолуунан сибээстээн 1 ыйтан кырата суох болдьоххо бэриллибит больничнай лииһэ.

Маныаха кредит тэрилтэтэ сайабылыанньа биэрбит киһи дохуота сүппүт чахчытын ФНС, РПФ, Социальнай страхование фондатыгар уонна ОМС фондатыгар  бэрэбиэркэлиир бырааптаах.

Кредит муҥутуур суумата уонна сайабылыанньаны биэрии

Миниистирдэр кабинеттара бигэргэппит быраабылаларынан, кредити биэрии кэмигэр, ол суумата Бырабыыталыстыба олохтообут муҥутуур кээмэйин аһарбат түгэнигэр, сойуому ылбыт дьон төлүүр болдьоҕу уһатыыга суоттаныахтарын сөп:

— ипотека кредитигэр — 1,5 мөлүйүөн солкуобай;

— массыына кредитигэр — 600 тыһ. солк.;

— ИП-гэ потребительскай кредиттэргэ — 300 тыһ. солк.;

— физическэй сирэйдэргэ потребительскай кредиккэ — 250 тыһ. солк.;

— физическэй сирэйдэргэ кредит карталарыгар — 100 тыһ. солк.

Төлөбүргэ болдьоҕу уһатар туһунан сайабылыанньаны кредит тэрилтэтин сайтыгар эбэтэр төлөпүөнүнэн биэриэххэ сөп. Баан онуоха сөбүлэһэр быһаарыыны ылыннаҕына, чэпчэтиилээх кредит күүһүгэр киирэр.

Сокуон быһыытынан, кредит ылбыт уонна кинини кытта иэс ылбыт (созаемщик) дьоҥҥо ити чэпчэтиилээх болдьоххо бүтүннүүтүгэр харчыны ороскуоттууллара бобуллар, оттон кредит карталарыгар уонна потребительскай кредиттэргэ бу кэмҥэ сүрүн иэс сууматыгар бырыһыаннар ааҕыллалларын учуоттуур наадалаах.

Чэпчэтиилээх болдьох кэнниттэн

Кредит чэпчэтиилээх кэм иннинэ үлэлээбит усулуобуйаларынан, кредит дуогабарыгар баар күннэргэ төлөнөр.

Кредит картата

Чэпчэтиилээх кэмҥэ ааҕыллыбыт бырыһыаннары иэс ылааччы 24 ый устата ый аайы тэҥ сууманан төлүөх тустаах. Бастакы төлүүр болдьох – чэпчэтиилээх  кэм ааспытын кэннэ 30 күнүнэн.  Кредит картатынан иэс суумата баан усулуобуйаларыгар сөп түбэһиннэрэн төлөнөр.

Потребительскай кредит 

Чэпчэтиилээх кэмҥэ ааҕыллыбыт бырыһыаннары, ону сэргэ ити болдьох иннинэ үөскээбит болдьоҕо ааспыт бырыһыаннары, пенялары уонна ыстарааптары киһи потребительскай кредитин ый аайы төлөөн бүтэрбитин кэннэ төлүүр.

Ипотека кредитэ

Чэпчэтиилээх кэмҥэ төлөммөтөх сүрүн иэһин уонна бырыһыаннарын киһи ипотека кредитин ый аайы төлөөн бүтэрбитин кэннэ төлүөх тустаах.

Кредит каникулларыгар  масыанньыктар араас схеманы толкуйдуохтарын сөбүн, онуоха эппиэтинэһи күүһүрдэр туһунан Госдумаҕа боппуруоһу көрөр санаалаахтарын бу иннинэ «Парламент хаһыата» иһитиннэрбитэ. Думаҕа «Биир ньыгыл Россия» фракциятын салайааччы бастакы солбуйааччыта Адальби Шхагошев эппитинэн, үрдэтиллибит бэлэм режимэ дьайар кэмигэр масыанньыктааһын саҥа көрүҥэ баар буолла: биир күннээх фирмалар гражданнар кредиттэригэр ханнык баҕарар боппуруостары быһаарарга эрэннэрэллэр, сымыйа больничнай лиистэри уонна дохуоттар тустарынан ыспыраапкалары оҥорон биэрэргэ этии оҥороллор.